จดหมายเหตุเรื่องทูตไทยไปประเทศอังกฤษ/ใบเพิ่มที่ 2

ใบเพิ่มที่ ๒ บาญชีเครื่องราชบรรณาการ แลสิ่งของส่งไปพระราชทาน

ที่ ๑ พระราชสาส์นจาฤกในพระสุพรรณบัตร ห่อในแผ่นทองคำ แล้วใส่ในฝักทองคำลงยา

ที่ ๒ พระราชสาทิศฉายาลักษณ ๒ แผ่น แผ่น ๑ มีรูปพระราชฉายาของสมเด็จพระปรเมนทรมหามกุฎ พระจอมเกล้าเจ้าแผ่นดินสยาม ทรงเครื่องต้นสำหรับพระเจ้าแผ่นดินพร้อมทุกสิ่ง เสด็จทรงนั่งเหนือพระบรมราชอาศน์ ถ่ายไว้ในเครื่องถ่ายฉายบนแผ่นโลหะ แผ่น ๑ มีรูปพระราชฉายาของสมเด็จพระปรเมนทรมหามงกุฎ พระจอมเกล้าเจ้าแผ่นดินสยาม ทรงเครื่องปรกติ เสด็จทรงนั่งเหนือราชอาศน์ปรกติ กับพระนางเธอฝ่ายใน แลพระเจ้าลูกเธอ ๒ พระองค์บนพระเพลา ถ่ายไว้ในเครื่องถ่ายฉายบนแผ่นโลหะ

ที่ ๓ พระมหามงกุฎลงยาประดับเพ็ชรบ้าง ประดับทับทิมบ้าง

ที่ ๔ พระสังวาลลายกุดั่นประดับทัมทิม ทับบนแผ่นแพรเฉวียงซ้าย

ที่ ๕ พระธำมรงนพรัตน

ที่ ๖ ฉลองพระองค์พระกรน้อยมีดุมเพ็ชร ๗

ที่ ๗ ฉลองพระองค์ครุยกรองทอง

ที่ ๘ รัดพระองค์กุดั่นประดับเพ็ชรบ้าง ทับทิมบ้าง มรกดบ้าง สายทองมีประจำยามประดับทับทิม

ที่ ๙ รัดพระองค์จรบาทตาดปักเลื่อม

ที่ ๑๐ ประคดรัดพระองค์กรองทอง

ที่ ๑๑ สนับเพลาเข้มขาบเชิงงอนลายทองคำลงยาราชาวดี

ที่ ๑๒ ผ้าทรงยกทองผืน ๑

ที่ ๑๓ ผ้าทรงกรวยเกี้ยวเขียนทองผืน ๑

ที่ ๑๔ ผ้าทรงปูมอย่างดี ๓ ผืน

ที่ ๑๕ สังข์อุตราวัฎเครื่องทองคำลงยาราชาวดีมีดอกนพรัตน มังสีทองคำจำหลักลงยาเปนเครื่องรอง

ที่ ๑๖ ขันน้ำกับพานรองทองคำลงยาราชาวดีสำรับ ๑

ที่ ๑๗ เครื่องชา ป้านเลี่ยมทองคำ จานทองคำลงยารองป้าน ถ้วยหยกมีฝา เรือทองคำรองถ้วย ถาดทองคำจำหลักรองสำรับ ๑

ที่ ๑๘ ถ้วยฝาทองคำลงยา ถ้วยฝาเงินถมยาดำตะทองรวมเปน ๒

ที่ ๑๙ ซองบุหรี่ทองคำลงยา

ที่ ๒๐ กันไกรเครื่องตัดผมอย่างไทย ซ่นประดับเพ็ชร ประดับทับทิม รวมเปน ๒ พระสางเจียดงา กรอบแลด้ามทองคำลงยา ประดับพลอยมรกดคู่ ๑

ที่ ๒๑ เครื่องซ่อม, ช้อน, มีด, ทองคำประสม ด้ามประดับเพ็ชรสำรับ ๑

ที่ ๒๒ โต๊ะเงินใหญ่ ปากกาไหล่ทอง คู่ ๑

ที่ ๒๓ ดาบเหล็กลายฝักทองคำลงยา

ที่ ๒๔ ดาบเหล็กลายฝักทองคำจำหลัก

ที่ ๒๕ กฤชฝักนาก

ที่ ๒๖ หอกอย่างสยาม ฝักเงินถมยาด้ามตะทอง

ที่ ๒๗ ง้าวฝักเงินถมยาด้ามตะทอง

ที่ ๒๘ ทวนด้ามกาไหล่ทอง คู่ ๑

ที่ ๒๙ พระกลด ๑ บังพระสูรย์ ๑ ฉัตร ๕ ชั้นคู่ ๑ ฉัตร ๓ ชั้นคู่ ๑ ชุมสายคู่ ๑ เครื่องพื้นแพรปักทองแผ่ลวด

ที่ ๓๐ พระราชยานกง

ที่ ๓๑ กลองมโหระทึกกับปี่งาสำรับ ๑

ที่ ๓๒ เครื่องม้าทองคำประดับพลอยสำรับ ๑

ที่ ๓๓ ฉากรูปพระแก้วมรกด ซึ่งเปนที่นมัสการในพระบรมมหาราชวัง เขียน ๓ รูป ตามอย่างทรงเครื่องในฤดูทั้ง ๓ ซึ่งมีหนังสือชี้แจงมาเปนนิทานด้วยนั้น

ที่ ๓๔ ฉากเรื่องบรมราชาภิเษก ๔ แผ่น

บาญชีนี้ได้มาจากห้องอาลักษณ เข้าใจว่าเปนพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ ๔

นอกจากสิ่งของเครื่องราชบรรณาการที่พรรณาในบาญชี ยังมีตัวอย่างสินค้าต่าง ๆ ซึ่งมีชื่อในหนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีรวม ๖๗ สิ่ง ส่งไปในเครื่องราชบรรณาการด้วย สิ่งของเครื่องราชบรรณาการส่งไปครั้งนั้น ที่เปนเครื่องทองคำ เพ็ชร พลอย รักษาไว้ในห้องเครื่องราชสมบัติที่พระราชวังวินด์เซอ ไทยที่ออกไปประเทศอังกฤษในชั้นหลังๆ ที่ได้รับอนุญาตไปดูพระราชวังวินด์เซอ เจ้าพนักงานเขายังพาไปดูเครื่องราชบรรณาการเหล่านี้ เข้าใจว่ายังอยู่ประจำที่จนทุกวันนี้ สิ่งของส่งไปพระราชทานพระมารดา พระภัศดา แลพระราชบุตร พระราชธิดา ของสมเด็จพระราชินีวิกตอเรีย จะกะอย่างไรหาทราบไม่ พบแต่บาญชีสิ่งของดังนี้

• จี้มรกดประดับเพ็ชร ๑
• แหวนครึ่งซีกเพ็ชร ๔
• แหวนครึ่งซีกมรกด ๔
• หีบทองคำลงยาใบใหญ่ ๑
• หีบทองคำลงยาในเล็กมีลิ้นชัก ๕
• ตลับยานัดถุ์ทองคำลงยา ๑๐
• ซองบุหรี่ทองคำลงยา ๓
• กล้องไม้ราชวัง เครื่องทองคำลงยา ๒
• ตลับทองคำลงยา ใส่ยาสูบสำหรับใช้กับกล้อง ๒
• ป้านใหญ่เลี่ยมทองคำ ๒
• หีบปักทองคำ ๓

ของพระราชทานลอร์ดคลาเรนดอน เสนาบดีว่าการต่างประเทศ

• ซองบุหรี่ทองคำลงยา ๑
• ตลับยานัดถุ์ทองคำลงยา ๔ เหลี่ยม ๑
• ตลับยานัดถุ์ทองคำลงยากลม ๑
• ที่ชาถมตะทองสำรับ ๑

สิ่งของพระราชทานให้ราชทูตไปสำหรับแจกผู้มีบันดาศักดิ์ แต่ไม่มีชื่อปรากฎ มีแต่บาญชีสิ่งของคือ

• กฤชฝักทองคำ ๓
• ดาบฝักถมตะทอง ๒
• กาถมตะทอง ๒
• หีบถมตะทอง ๒๐
• ซองบุหรี่ถมตะทอง ๒๐
• ตลับถมตะทอง ๒๐
• แพรลาย ๑๐ ม้วน

ของพระราชทานโปรเฟศเซอวิลสัน คือ

• ฉากรูปพระแก้ว ๑
• ฉากรูปพระเบญจา ๑
• พระคัมภีร์ ๑

เครื่องราชบรรณาการฝ่ายพระบวรราชวัง

๑ ขันน้ำทองคำลงยา มีพานรอง

๒ กระโถนทองคำลงยา

๓ ซองบุหรี่ทองคำลงยา

๔ ฉลองพระองค์กรองทอง ๒ พระภูษา ๒

๕ พระกลด ๒

๖ พระแสงทวน คร่ำทอง เครื่องทองประดับทับทิม ๒

๗ พระแสงตรี ๒

๘ พระวอ

ของกรมหลวงวงศาฯ ประทานลอร์ดคลาเรนดอน

หอกคร่ำทอง

ของเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ ให้ลอร์ดคลาเรนดอน

ง้าว ๑

ของเจ้าพระยารวิวงศ์ ให้ลอร์ดคลาเรนดอน

หีบบุหรี่ถม ๑

ที่ชากาไหล่ทอง ประดับพลอย ๑

---