ประกาศพระราชบัญญัติและพระราชกำหนดต่าง ๆ รัชกาลที่ 6/เล่ม 1/เรื่อง 36
พระเจ้าบรมวงษ์เธอ กรมหลวงดำรงราชานุภาพ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย รับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศให้ทราบทั่วกันว่า ตามข้อความในมาตรา ๑๑ ข้อ ๓ แห่งพระราชบัญญัติลักษณเก็บเงินอากรค่านาศก ๑๑๙ ซึ่งมีความว่า ถ้านาคู่โคในหัวเมืองใดทำไม่ได้ผล สมควรจะลดหย่อนเงินค่านาพระราชทานเท่าใด จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ลดหย่อนเปนครั้งคราวตามแต่จะทรงพระราชดำริห์เห็นสมควร แลตามประกาศแก้วิธีพิกัดกะชั้นเก็บเงินค่านาศก ๑๒๔ ข้อ ๖ มีความว่า ปีใดมีอุปัทวเหตุราษฎรทำนาไม่ได้ผล ปีนั้นจะลดหย่อนค่านาหรือยกเว้นค่านาในที่นั้นพระราชทานตามควรแก่การนั้น ได้ทรงทราบฝ่าลอองธุลีพระบาทว่า ในศก ๑๒๘ เปนปีที่ฝนตกชุก การทำนาของราษฎรในเขตร์แขวงเมืองราชบุรีบางตำบลซึ่งตั้งอยู่ในที่ลุ่ม ราษฎรได้เพาะหว่านปักดำต้นเข้าลงในนาแล้ว น้ำมากท่วมต้นเข้าเสียหายไป ไม่ได้เก็บเกี่ยวซื้อขายเปนอาณาประโยชน์ เนื้อที่หาที่ราษฎรทำไม่ได้ผลในเขตร์แขวงเมืองราชบุรีรวมเปนเนื้อที่นา ๓๕,๑๕๖ ไร่ เงินอากร ๒๔,๑๗๗ บาท เปนการเหลือวิไสยที่ราษฎรจะป้องกันได้ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกเว้นไม่เก็บเงินอากรค่านาศก ๑๒๘ ในเขตร์แขวงเมืองราชบุรีที่ราษฎรทำไม่ได้ผลซื้อขายรวมเนื้อที่ ๓๕,๑๕๖ ไร่ เปนเงินอากรค่านา ๒๔,๑๗๗๗ บาท ให้ศกหนึ่ง เพื่อบำรุงการหาเลี้ยงชีพของราษฎรต่อไป ๚
ประกาศมาณวันที่ ๑๙ ธันวาคม รัตนโกสินทร์ศก ๑๒๙
พระยาศรีสหเทพ
ราชปลัดทูลฉลอง เซ็นแทน