ประกาศพระราชบัญญัติและพระราชกำหนดต่าง ๆ รัชกาลที่ 6/เล่ม 6/เรื่อง 62
แลไม่ให้เอาศัพท์ที่ใช้เปนพระบรมนามาภิธัย
มาใช้เปนนามสกุล
มหาเสวกโท พระยาศรีสุนทรโวหาร ผู้ช่วยราชเลขานุการ รับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ดำรัสสั่งว่า ได้ทอดพระเนตร์เห็นนามผู้หนึ่งใช้นามสกุลของตนว่า "รามบุต" แลอีกผู้หนึ่งใช้นามสกุลว่า "เทพนคร" ทรงพระราชดำริห์ว่า ศัพท์ "ราม" นี้เปนศัพท์สำหรับใช้เปนพระบรมนามาภิธัยของพระเจ้าแผ่นดินทั่วไป แลคำว่าเทพนครนี้ก็เปนสามัญนาม คือว่า ถ้าเมืองใดเปนราชธานี ก็เรียกเมืองนั้นว่าเทพนครได้ อันศัพท์ที่เปนพระบรมนามาภิธัยแลนามเมืองที่เปนราชธานีเช่นนี้หาสมควรที่สามัญญชนจะเอามาใช้เปนนามสกุลของตนไม่
จึงมีพระบรมราชโองการดำรัสเหนือเกล้าฯ ให้ประกาศห้ามอย่าให้ผู้หนึ่งผู้ใดเอาศัพท์ที่เปนพระบรมนามาภิธัยตั้งฤๅเอามาประกับศพท์อื่นตั้งเปนนามสกุลของตน แลห้ามมิให้ผู้หนึ่งผู้ใดตั้งนามสกุลของตนให้พ้องกับนามเมืองซึ่งเคยเปนราชธานีมาแล้วแต่ก่อนฤๅในปัจจุบันนี้ ห้ามมิให้ผู้หนึ่งผู้ใดตั้งนานสกุลของตนว่าเทพนครด้วย เว้นแต่พระราชทานพระบรมราชานุญาตพิเศษ ส่วนผู้ที่ตั้งนามสกุลของตนไว้แล้วเกณฑ์ที่ต้องห้ามตามประกาศนี้โดยมิได้รับพระราชทานพระบรมราชานุญาตพิเศษไซร้ ก็ให้รีบถอนนามสกุลนั้นเสีย
ได้จดศัพท์ที่ใช้เปนพระบรมนามาภิธัยแลนามราชธานีไว้ข้างท้ายประกาศนี้พอเปนอุทาหรณ์ด้วย
ประกาศมาณวันที่ ๒ มีนาคม พระพุทธศักราช ๒๔๕๘ เปนวันที่ ๑๙๓๙ ในรัชกาลปัตยุบันนี้
ตามประกาศพระบรมราชโองการ เรื่อง ใช้นามสกุลพ้องกับนามพระมหานคร
| นามต้องห้าม | หมายเหตุ | |
| ๑. | เทพนคร | ตั้งแต่ ๑ ถึง ๑๒ เปนศัพท์ที่ใช้ เรียกนามเมืองหลวง คือ ที่เสด็จ สถิตของพระเจ้าแผ่นดินและตั้งรัฐบาล ไม่จำกัดสำหรับเมืองใดโดยจำเภาะ |
| ๒. | มหานคร | |
| ๓. | ราชนคร | |
| ๔. | กรุงเทพ | |
| ๕. | กรุงศรี | |
| ๖. | เทพธานี | |
| ๗. | มหาธานี | |
| ๘. | ราชธานี | |
| ๙. | เทพบุรี | |
| ๑๐. | มหาบุรี | |
| ๑๑. | นครหลวง | |
| ๑๒. | นครธม | |
| ๑๓. | อยุธยา (หรืออยุทธยา) | ตั้งแต่ ๑๓ ถึง ๑๕ เปนศัพท์ที่ ใช้เรียกกรุงเก่าและกรุงรัตนโกสินทร์ |
| ๑๔. | อโยธยา | |
| ๑๕. | อโยฌิยา | |
| ในเขตร์พระมหานคร | ||
| ๑๖. | รัตนโกสินทร | นามกรุงเดี๋ยวนี้ |
| ๑๗. | บางกอก | |
| ๑๘. | ธนบุรี | |
| ในมณฑลกรุงเก่า | ||
| ๑๙. | ทวารวดี (หรือ ทวาราวดี) | นามกรุงเก่า |
| ๒๐. | เทพทวาราวดี | |
| ๒๑. | กรุงเก่า | |
| ๒๒. | ลพบุรี | |
| ๒๓. | สิงหบุรี | |
| ๒๔. | สรรคบุรี | |
| ในมณฑลนครสวรรค์ | ||
| ๒๕. | นครสวรรค์ | |
| ๒๖. | ไชยนาท (หรือ ชัยนาท) | |
| ๒๗. | กำแพงเพ็ชร์ | |
| ในมณฑลพิศณุโลก | ||
| ๒๘. | พิศณุโลก | นามเมืองพิศณุโลก |
| ๒๙. | โอฆะบุรี | |
| ๓๐. | พิจิตร | |
| ๓๑. | พิไชย | |
| ๓๒. | สุโขทัย | |
| ๓๓. | สวรรคโลก | นามเมืองสวรรคโลก |
| ๓๔. | ศรีสัชชนาลัย | |
| ๓๕. | เพ็ชรบูรณ์ | |
| ในมณฑลอุบลราชธานี | ||
| ๓๖. | อุบลราชธานี | |
| ในมณฑลนครราชสีมา | ||
| ๓๗. | นครราชสิมา | นามเมืองนครราชสีมา |
| ๓๘. | โคราช | |
| ในมณฑลปราจิณบุรี | ||
| ๓๙. | ปราจิณบุรี (หรือ ปาจิณ) | |
| ในมณฑลจันทบุรี | ||
| ๔๐. | จันทบุรี | นามเมืองจันทบุรี |
| ๔๑. | จันทบร | |
| ในมณฑลนครศรีธรรมราช | ||
| ๔๒. | นครศรีธรรมราช | นามเมืองนครศรีธรรมราช |
| ๔๓. | นคร | |
| ๔๔. | ศรีธรรมราช | |
| ๔๕. | สิริธรรม | |
| ๔๖. | สงขลา | |
| ๔๗. | พัทลุง | |
| ในมณฑลสุราษฎร์ | ||
| ๔๘. | ชุมพร | |
| ๔๙. | ไชยา | |
| ในมณฑลราชบุรี | ||
| ๕๐. | ราชบุรี | |
| ๕๑. | เพ็ชรบุรี | แหล่งเดิมของราชินิกูล จึงต้องรวมไว้ในเกณฑ์ห้าม |
| ๕๒. | บางช้าง | |
| ๕๓. | อัมพวา | |
| ในมณฑลนครไชยศรี | ||
| ๕๔. | นครปฐม | ต้องลงเกณฑ์เพราะเปนราชสำนัก |
| ๕๕. | นครไชยศรี | นามเมืองนครไชยศรี |
| ๕๖. | นครไชยศิลป์ | |
| ๕๗. | ศรีวิไชย | |
| ๕๘. | ศิริไชย | |
| ๕๙. | สุพรรณบุรี | นามเมืองอู่ทอง |
| ๖๐. | อู่ทอง | |
| ๖๑. | สุวรรณภูมิ (สุพรรณภูมิ) | |
| ในมณฑลพายัพ | ||
| ๖๒. | เชียงใหม่ | นามนครเชียงใหม่ |
| ๖๓. | นวรัฐ นพรัฐ นวราษฐ ฯลฯ | |
| ๖๔. | นพิสี | |
| ๖๕. | นครลำพน | นามนครลำพูน |
| ๖๖. | ลำภนไชย | |
| ๖๗. | หริภุญไชย | |
| ๖๘. | เชียงราย | |
| ๖๙. | เชียงแสน | |
| ๗๐. | ห้างหลวง | |
| ในมณฑลมหาราษฎร์ | ||
| ๗๑. | นครลำปาง | |
| ๗๒. | นครน่าน | |
