ข้ามไปเนื้อหา

หน้า:กม ร ๕ (๑) - ๒๔๓๖.pdf/218

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
206
เล่ม ๑
ลักษณอธิบายเรื่องกระเษียรอายุลูกทาษ

หลุดค่าตัวแล้ว ก็ห้ามมิให้ช่วยไถ่กันได้ต่อไป ดังนี้ เจ้านายข้าราชการแลผู้มีทรัพย์ทั้งปวงที่ไม่เคยทำกิจการงานด้วยแรงตนก็จะต้องทนทุกข์ลำบากทำการเอง เพราะจะไม่มีทาษแลลูกทาษใช้สอยเปนพาหะนะกำลังช่วยทำมาหากินประกอบกิจราชการต่าง ๆ จะได้ความลำบากยากเย็นเปนอันมาก ฝ่ายคนพลเรือนแลไพร่เลวยากจนขัดสนลง จะเอาบุตรเอาหลานไปขายฝากไว้ภอแก้ขัดไปบ้างเหมือนอย่างแต่ก่อนภอผ่อนจนไปก็ไม่ได้ ฝ่ายคนอีกจำพวกหนึ่งซึ่งเปนคนดีมีความกรุณาเมตาตามธรรมเนียมที่ควรที่ชอบ ได้ยินได้ฟังการศิวิไลของใจตนต่างประเทศ ก็จะนึกไปว่า ซึ่งโปรดตั้งพระราชบัญญัติเรืองลูกทาษลูกไทยไว้ครั้งนี้ ก็เปนการดีการชอบ คงจะรุ่งเรืองแก่บ้านเมือง ราษฎรจะอยู่เย็นเปนศุขขึ้นบ้าง แต่ยังจะช้าอยู่ที่ทาษจะเลิกให้หมดเหมือนเมืองศิวิไลเศดชั่นนั้นด้วยพระราชบัญญัติใหม่ยังมิได้ห้ามขาดเรื่องขายทาษซื้อขายช่วยไถ่ทาษช่วยไถ่เชลยเลิกถอนกฎหมายลักษณทาษเก่าฃาดทีเดียว กับหนึ่งยังมิได้เลิกบ่อนเบี้ยการพนันซึ่งเปนรากเง่าเค้ามูลแห่งความที่จะก่อให้เกิดเปนทาษซื้อเนื้อขายตัวกันดังนี้ เมื่อไรทาษจึงจะหมดได้ เหนจะยังช้าอีกหลายสิบปีจึงจะได้เปนการดีไม่กดขี่ข่มเหงกันเหมือนประเทศอื่น ๆ ที่สมบูรณ