หน้า:จมห ไต่สวนนายกุหลาบฯ - ๒๔๗๒.pdf/5

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
(ค)

กรุงศรีอยุธยา ดังนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าทอดพระเนตรเห็นหนังสือนั้น มีพระราชดำรัสว่า เพียงแต่นายกุหลาบเอาความเท็จขึ้นแต่งลวงว่าเป็นเรื่องจริงก็เป็นการไม่ดีอยู่แล้ว ยังซ้ำเอาพระนามพระจอมเกล้าไปแปลงเป็นพระปิ่นเกษ พระจุลจอมเกล้าไปแปลงเป็นพระจุลปิ่นเกษ แล้วเกณฑ์ให้เสียบ้านเสียเมืองด้วย จะทรงนิ่งอยู่ไม่ได้ จึงโปรดฯ ให้ข้าหลวงเรียกตัวนายกุหลาบมาไต่สวนว่า มีหลักฐานอันใดในการที่แต่งเรื่องพงศาวดารกรุงสุโขทัย และมีหลักฐานอันใดที่อ้างว่า พระเจ้ากรุงสุโขทัยองค์หนึ่งทรงพระนามว่า พระปิ่นเกษ อีกองค์หนึ่งทรงพระนามว่า พระจุลปิ่นเกษ นายกุหลาบก็รับสารภาพว่า หามีหลักฐานอันใดไม่ เป็นแต่คิดประดิษฐ์ขึ้นเองทั้งสิ้น พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงจึงมีพระราชดำรัสสั่งให้ส่งตัวนายกุหลาบไปคุมไว้ที่โรงเลี้ยงบ้าคราวหนึ่ง (เห็นจะสัก ๗ วัน) แล้วให้ปล่อยตัวไป

ต่อมาอีกครั้งหนึ่ง ใน ร.ศ. ๑๑๙ (พ.ศ. ๒๔๔๓) นายกุหลาบแต่งอธิบายระเบียบการพระราชทานเพลิงพระศพเมื่องานพระเมรุสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ พิมพ์ในหนังสือสยามประเภท อ้างว่า แบบแผนมีมาแต่โบราณในการถวายพระเพลิงย่อมทำอย่างนั้น ๆ มีตำราแต่ของตัว โปรดฯ ให้ข้าหลวงเรียกตัวนายกุหลาบมาไต่สวน นายกุหลาบก็รับสารภาพว่า หามีตำหรับตำราอันใดไม่ เป็นแต่คิดแต่งขึ้นอวดผู้อื่น เมื่อเสร็จการไต่สวนครั้งนี้ โปรดฯ ให้กรมขุนพิทยาลาภพฤฒิธาดา เมื่อเป็นตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงวัง ประกาศในหนังสือราชกิจจานุเบกษา