หน้า:ตำนานเมือง - รถ - ๒๔๘๑.pdf/13

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๑๐

และมักเสด็จไปประทับที่พระราชวังสนามจันทรซึ่งสร้างขึ้นใหม่ในรัชชกาลนั้นเนือง ๆ ในสมัยเมื่อจัดการปกครองเป็นมณฑล จังหวัดนครปฐมเป็นที่ตั้งศาลารัฐบาลมณฑลนครชัยศรี.

จังหวัดนครพนมอยู่ชายแดนตรงข้ามกับเมืองท่าแขกของฝรั่งเศส เป็นเมืองด่านและชุมทางสำคัญทั้งทางบกทางน้ำ เป็นท่าเรือติดต่อกับเมืองต่าง ๆ ตามฝั่งแม่น้ำโขง เคยเป็นราชธานีอาณาจักรโคตรบูร ต่อมาเมื่อขึ้นกรุงสยาม เคยมีเจ้าครองจนถึงรัชชกาลที่ ๕ จึงได้จัดการปกครองอย่างมณฑลเทศาภิบาล.

จังหวัดนครสวรรค์เป็นเมืองโบราณ ในจารึกพ่อขุนรามกำแหงเรียกว่า เมืองพระบาง ตั้งอยู่ในที่ดอน มีเขตต์ตั้งแต่ชายเขาขาดลงมาจนจดหลังตลาดปากน้ำโพ ยังมีเชิงเทินดินเป็นแนวกำแพงปรากฏอยู่ เมื่อสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น เรียกว่า นครพังคา ต่อมาย้ายที่ทำการไปตั้งทางฝั่งซ้ายใต้เมืองเก่าลงมาประมาณ ๘ กม. ถึงรัชชกาลที่ ๕ กรุงรัตนโกสินทร จึงย้ายไปตั้งทางฝั่งซ้ายอีก เมืองนครสวรรค์เป็นเมืองสำคัญเมืองหนึ่งในการสงครามมาตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยาทำสงครามกับกรุงสุโขทัย แม้ต่อมาในสมัยกรุงธนบุรีและกรุงรัตนโกสินทร ก็เป็นที่ตั้งรับทัพ