หน้า:นิทานโบราณคดี - ดำรงราชานุภาพ - ๒๔๘๗.pdf/379

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
364

พุทธางกูร ราชโอรส ได้รับรัชทายาท ซงพระนามว่า สมเด็ดพระบรมราชาธิราชที่ 4 (แต่ไนหนังสือพระราชพงสาวดารเรียกว่า สมเด็ดพระบรมราชาหน่อพุทธางกูร) แต่เสวยราชย์หยู่ได้เพียง 5 ปี ประชวรออกไข้ทรพิสสวรรคตเมื่อ พ.ส. 2076 พวกข้าราชการยกพระรัสดาธิราชกุมาร ราชโอรส พระชันสาได้ 5 ขวบ ขึ้นเปนพระเจ้าแผ่นดินหยู่ได้เพียง 5 เดือน พระชัยราชาธิราชก็ชิงราชสมบัติเปนพระเจ้าแผ่นดินต่อมา

เรื่องพงสาวดารตอนนี้ชวนไห้เกิดฉงน ด้วยไนหนังสือพระราชพงสาวดารไม่บอกไว้ว่า พระชัยราชาเปนราชบุตรหรือราชนัดดาของพระเจ้าแผ่นดินพระองค์ได และมีถานะเปนอะไรหยู่ก่อน จึงสามารถชิงราชสมบัติได้ ถึงพระเทียรราชาที่ได้เสวยราชย์ ซงพระนามว่า สมเด็ดพระมหาจักรพรรดิ ไนรัชกาลต่อมา ก็ไม่ปรากตว่า เปนราชบุตรหรือราชนัดดาของพระเจ้าแผ่นดินพระองค์ได ได้แต่คิดคาดดูโดยสังเกตเค้าเงื่อนและเหตุการน์ปรากตว่า พระนามที่เรียกว่า พระชัยราชา และ พระเทียรราชา นั้น สแดงว่า เปนราชบุตรของพระเจ้าแผ่นดิน จึงสันนิถานว่า พระชัยราชาเห็นจะเปนราชบุตรของสมเด็ดพระรามาธิบดีที่ 2 เกิดด้วยนักสนมซึ่งเปนชาวเมืองเหนือ และได้เปนผู้รั้งราชการเมืองเหนือเมื่อรัชกาลก่อน จึงมีกำลังสามาถลงมาชิงราชสมบัติได้ และเมื่อได้เปนพระเจ้าแผ่นดินแล้ว จึงสามาถรวมชาวเมืองเหนือกับเมืองไต้เข้ากองทัพไปตีเมืองเชียงไหม่เปนหลายครั้ง ส่วนพระเทียรราชานั้น ไนหนังสือปินโตโปรตุเกสแต่งกล่าวว่า เปนน้องยาเธอของสมเด็ดพระ