หน้า:นิราศนครวัด - ดำรงราชานุภาพ - 2468.pdf/38

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๓

อิก ๒ องค์ ครั้นสมเด็จพระหริรักษ์สุรคตเมื่อปีวอก พ.ศ. ๒๔๐๓ พระองค์วัตถากราบถวายบังคมลาออกมาในการพระศพ มาเกิดวิวาทรบพุ่งขึ้นกับพระนโรดมมหาอุปราช เพราะต่างมีพรรคพวกมากด้วยกันทั้งสองฝ่าย และพรรคพวกไม่เข้ากัน ต้องให้หาเข้าไปกรุงเทพฯ ทั้งสององค์ โปรดฯ ให้สมเด็จพระศรีสวัสดิ์ เมื่อยังเปนพระแก้วฟ้า รักษากรุงกัมพูชาอยู่คราวหนึ่ง ด้วยมีผู้คนนับถือมากกว่าเจ้าเขมรองค์อื่น ๆ ได้ยินว่า ถึงมีปัญหาปฤกษากันในกรุงเทพฯ ครั้งนั้นว่า จะควรโปรดฯ ตั้งให้พระนโรดมหรือพระแก้วฟ้าเปนพระเจ้ากรุงกัมพูชา แต่ความเห็นข้างมากเห็นว่า ควรตั้งพระนโรดม เพราเปนราชบุตรองค์ใหญ่ จึงทรงตั้งเปนสมเด็จพระนโรดม พระเจ้ากรุงกัมพูชา พระแก้วฟ้าก็ได้เปนที่อุปราช สมเด็จพระศรีสวัสดิ์ได้เข้าไปกรุงเทพฯ ครั้งหลังที่สุดเมื่อไปเฝ้าพระบาทสมเด็จฯ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในปีชวด พ.ศ. ๒๔๐๗ แล้วกลับมาเปนมหาอุปราชกรุงกัมพูชาอยู่จนสมเด็จพระนโรดมสุรคต รัฐบาลฝรั่งเศสจึงเชิญขึ้นทรงราชย์ครองกรุงกัมพูชาเมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๗ เวลานั้น พระชันสาได้ ๖๔ ปี ต่อมาได้เสด็จไปเมืองฝรั่งเศสครั้งหนึ่ง เสวยราชย์มาจนบัดนี้ได้ ๒๐ ปี พระชันสาได้ ๘๕ ปี

เรากลับมาถึงบ้านเรสิดังสุปีริเอสักประเดี๋ยวหนึ่ง พระแก้วฟ้าก็มาเยี่ยมตอบต่างพระองค์ มากับนักองค์สิงหรา บุตรเขย และออกญาวังวรเวียงชัย การที่สมเด็จพระศรีสวัสดิ์ไม่ได้เสด็จมาเยี่ยวตอบเองนี้ ฝรั่งอธิบายว่า เปนด้วยเดี๋ยวนี้ทรงพระชรามาก เวลาฤดูหนาว ระวังพระองค์