หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๒
มีคำเล่ากันมาอิกข้อ ๑ ว่า สุนทรภู่เริ่มแต่งหนังสือเรื่องพระอภัยมณีเมื่ออยู่ในคุกคราวนั้น ข้อนี้ก็เห็นจะจริง มีเค้าเงื่อนอยู่ในเสภาตอนที่สุนทรภู่แต่งว่าถึงขุนแผนติดคุกนั้นว่า
“อยู่เปล่าเปล่าเล่าก็จนพ้นกำลัง
อุส่าห์นั่งทำการสานกระทาย
ให้นางแก้วกิริยาช่วยทารัก
ขุนแผนถักขอบรัดกระหวัดหวาย
ใบละบาทคาดได้โดยง่ายดาย
แขวนไว้ขายทั้งเรือนออกเกลื่อนไป”
สุนทรภู่คงคิดแต่งหนังสือเรื่องพระอภัยมรีขึ้นขายฝีปากเลี้ยงตัวในเวลาที่ติดคุกอยู่ อันประเพณีแต่งหนังสือขายในสมัยเมื่อยังไม่ใช้การพิมพ์นั้น เมื่อแต่งขึ้นแล้ว ใครหยากจะอ่าน ก็มาขอลอกเอาไป ผู้แต่งคิดเอค่าแต่งตามแต่ผู้ต้องการอ่านจะยอมให้ ผู้มีชื่อเสียงเช่นสุนทรภู่ก็เห็นจะได้ค่าแต่งแรงอยู่ ประเพณีที่กล่าวมานี้เปนทางหากินของพวกกวีที่ขัดสนมาช้านาน คุณพุ่ม ธิดาพระยา
