หน้า:พระราชพงษาวดาร ฉบับพระราชหัดถเลขา ภาค ๒ (๒๔๕๕) b.pdf/269

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๓๒

ในปีนั้น ทรงพระกรุณาให้ปฏิสังขรณพระมหาเจดีย์แลพระอารามวัดภูเขาทอง สิบเดือนจึงสำเร็จ.

ลุศักราช ๑๑๐๘ ปีฉลู อัฐศก ถึงณเดือนสิบสอง สมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินโดยทางชลมารคขึ้นไปประพาศณเมืองลพบุรี ขณะนั้น เขมรคนหนึ่งชื่อ นักโสม ตั้งเกลี้ยกล่อมซ่องสุมผู้คนอยู่ในแขวงเมืองลพบุรีนั้น ครั้นได้ทรงทราบ จึงให้จัดข้าหลวงสามนายคุมไพร่สามร้อยออกไปจับได้ตัวนักโสมจำส่งลงมาณกรุงเทพมหานคร ให้ใส่คุกไว้ แล้วเสด็จกลับยังพระมหานคร.

ในปีนั้น มีหนังสือบอกเมืองนครศรีธรรมราชส่งเข้ามาว่า กองช้างไปโพนช้างคล้องต้องช้างพลายสีประหลาดช้างหนึ่งสูงสามศอกสิบนิ้ว จักขุแลเล็บขนแลหางขาวทั้งสิ้น โกษาธิบดีกราบทูลพระกรุณา จึงมีพระราชดำรัศให้หลวงราชวังเมืองออกไปฝึกชำนิแล้วให้นำเข้ามา.

ฝ่ายเจ้าพระยาชำนาญบริรักษ์ผู้ว่าที่โกษาธิบดี เจ้าพระยาราชภักดีผู้ว่าที่สมุหนายก ให้มีตราพระราชสีห์แลตราบัวแก้วออกไปให้กรมการหัวเมืองทำโรงรายทางให้เปนมรฎปมียอดแลหางหงส์กระจังเปนโรงพักตามรยะทาง เจ้าเมืองกรมการทั้งปวงปฤกษากันว่าไม่เคยทำ จึงบอกเข้ามาขอนายช่างอำนวยการออกไปบอกการเมืองละคน ครั้นเอาหนังสือบอกขึ้นกราบทูล จึงมีพระราชโองการให้ถามเจ้าพระยาทั้งสองว่า แต่โรงรายทางจะหยุดพักแห่งละวันสองวันก็จะมา ถ้าจะให้ทำเปนโรงมรฎปแล้ว แลเมื่อมาถึงกรุงเทพมหานครนั้นจะทำโรงรับไว้เปนอย่างไรเล่า นี่ฤๅจะช่วยทำนุบำรุงอาณาประชาราษฎรให้อยู่