หน้า:พรุ่งนี้ช้า - ศิลป์ พีระศรี - ๒๕๐๖.pdf/8

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
พรุ่งนี้ก็ช้าไปเสียแล้ว
ท่านศาสตราจารย์ศิลป พีระศรี

มีคำกล่าวเป็นสามัญว่า มนุษย์นั้นประกอบเป็นตนขึ้นได้ก็ด้วยมีร่างกายและใจ ร่างกายอาศัยสิ่งมีรูปร่างเป็นเครื่องหล่อเลี้ยง ส่วนใจก็มีอาหารของใจเป็นเครื่องบำรุงเลี้ยง ได้แก่ ศาสนา ความรู้ว่าอย่างทั่วไป และศิลป ว่าโดยเฉพาะศาสนา ถ้าขาดความรู้ ก็ก่อให้เกิดคติความเชื่อที่งมงาย เป็นไปตรงข้ามกับคติธรรมที่สูง ไม่ว่าคติไร ความรู้ ถ้าขาดสิ่งซึ่งค้ำจุนจิตต์ใจ ก็ก่อให้เกิดคติความเชื่อทางวัตถุธรรมว่า มีและเป็นที่สุดเพียงนั้น (โลกายัต) สะพานซึ่งเชื่อมคติความเชื่อทางวัตถุนี้กับทางจิตต์ใจให้ติดต่อถึงกันก็ได้แก่ศิลป เพราะผู้ใดเข้าใจและรู้คุณค่าของศิลป ผู้นั้นก็เข้าถึงสิ่งซึ่งเป็นอนันตะ คือ พรหม สามารถรู้ได้อย่างแน่แก่ใจซึ่งความสุขที่แท้จริง (กิรามิสสุข)

มนุษย์อาจได้รับความบันเทิงใจเพราะมั่งมีทรัพย์สินหรือเป็นที่รักเมตตาแก่เพื่อนผู้เป็นสหาย หรืออาจรู้สึกว่า มีความสุขมากเพราะมีฐานะสูงในสังคม แต่ความสุขชนิดนี้เป็นความสุขที่เห็นแก่ตัว