หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
23
ว่าด้วยอำนาจผี
เช่นนี้ บางทีก็เปนโรคตาย บางทีก็ไม่เปนโรคก็มี ถ้าการเรื่องนี้เปนด้วยอำนาจผีห่าปิศาจแล้ว ก็คงเกรงกลัวเวทมนต์คาถาฤๅรับเครื่องพลีกรรม ไม่ทำอันตรายแก่คนที่ทำดังกล่าวแล้ว ส่วนแขกฝรั่งที่มิได้มีเวทมนต์บ่นคาถาเส้นสวงประการใดนั้นคงตายมากมาย นี่ก็หาเปนเช่นนั้นไม่ คนที่ถือว่า เปนเพราะผีก็ดี ไม่ถือผีก็ดี คงเปนโรคบ้าง ไม่เปนบ้าง เปนแล้วก็หายบ้าง ตายบ้าง เหมือนกันทั้งสิ้น แลเราได้ทราบในถ้อยคำของนักปราชญ์เปนอันมากว่า โรคนี้เกิดเพราะอากาศร้อน แลด้วยของโสโครก แลเพราะกินอาหารผิดแสลงเหมือนกินน้ำกร่อย ฤๅโทษที่ผิดอากาศของชั่ว ๆ เปนต้น แลเปนโรคที่ติดกันได้ เมื่อเปนที่ใด ก็มักจะติดต่อ ๆ กันไป ไม่ได้เปนเพราะผีห่าผีโหงอันใด เพราะฉนั้น คนที่สอาด ๆ ไม่ใคร่จะเปนโรคนี้ แลเมื่ออากาศปรกติ จึ่งมิได้มีโรคนี้ขึ้น
