หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
27
ว่าด้วยอำนาจผี
ปะสิ่งที่คนเรียกว่า ผีหลอก แล้ว ก็ค้นคว้าหาความจริง ก็มักได้ความว่า เกิด แต่ไม่มีความวิจารณ์ให้เที่ยงแท้ก่อนนั้น แลโดยมาก เราจึงสามารถที่จะกล่าวได้ว่า ถ้าผีหลอกแล้ว ได้พิจารณาให้แน่ก่อนที่จะกลัวฤๅตกใจแล้ว คงได้ความชัด เรื่องที่คนถูกผีหลอกแล้วได้พิจารณาจับเหตุได้จริงว่า มิใช่ผีนั้น มีเปนอันมาก เราจะได้ชักอุทาหรณ์มาไว้ต่อภายหลัง การที่พิจารณาย่อมไม่มีโทษ คำที่ว่า ไม่ให้ทักทายที่เสียงดังเสียงก้องดังนี้ บางทีก็เปนอุบายของผู้ร้ายที่จะหลอกลวง เมื่อคนมีความกลัวจนถึงไม่ทักทายนี้ ก็เปนโอกาสที่จะได้ฉกลักเข้าของได้โดยง่าย เมื่อเห็นอันใดแวบวาบ ไม่ดู ก็มีโทษดุจกัน ฤๅถ้ามีความตกใจ บางทีก็จะทำให้เจ็บเปนไข้พิษไข้กาลถึงความตายได้ ด้วยความตกใจฤๅกลัวจนสาหัส โลหิตเปนพิศ ดีแตกดีเสีย มีตัวอย่างมาแล้วเปนอันมาก เมื่อเปนเหตุเช่นนั้น ก็หารู้ว่าเปนเพราะตกใจเกิน
