เนื่องในงานพระราชทานเพลิงศพพระยาพจนปรีชาในวันที่ ๑๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๓ ณวัดมกุฏกษัตริยาราม จังหวัดพระนคร เจ้าภาพได้ขอให้ข้าพเจ้าช่วยเขียนเรื่องเกี่ยวกับต้นหมากรากไม้อันเป็นที่รักที่ชอบของท่านเจ้าคุณผู้ล่วงลับไปแล้ว เพื่อพิมพ์แจกเป็นที่ระลึกสักเรื่องหนึ่ง ชั้นแรก ๆ ข้าพเจ้าไม่ทราบว่า จะเขียนอะไรดีจึงจะเหมาะแก่โอกาสนี้ ครั้นภายหลัง มานึกขึ้นได้ว่า ในระหว่างที่เจ้าคุณพจนปรีชายังมีชีวิตอยู่ ข้าพเจ้าได้เคยเขียนบันทึกเกี่ยวกับตำนานไม้ต่างประเทศในเมืองไทยลงในจดหมายเหตุของ Siam Society (เดี๋ยวนี้เปลี่ยนเป็น Thailand Research Society สมาคมค้นคว้าประเทศไทย) มาบ้างแล้ว และในการเขียนบักทึกเหล่านั้น ข้าพเจ้าได้รับความรู้จากเจ้าคุณพจนปรีชามากที่สุด ที่เจ้าคุณพจนปรีชาสามารถให้ความรู้เกี่ยวกับไม้ต่างประเทศรุ่นเก่า ๆ ได้มากนั้น ก็เพราะนอกจากเป็นนักเล่นต้นไม้ที่เก่าแก่มีชื่อเสียงที่สุดในเมืองไทยผู้หนึ่งแล้ว ท่านยังเป็นนักประวัติศาสตร์ไทยที่เชี่ยวชาญอีกด้วย ข้าพเจ้าจึงเห็นว่า เป็นการเหมาะสำหรับโอกาสนี้ที่จะเขียนเรื่องตำนานไม้ต่างประเทศในเมืองไทย ซึ่งท่านเจ้าคุณพจนปรีชาได้เคยมีส่วนช่วยเหลืออยู่ด้วยเป็นอย่างมาก ดังจะได้ปรากฏต่อไปในหนังสือเล่มนี้ หวังว่า หนังสือนี้คงจะเป็นประโยชน์แก่นักศึกษาและผู้ใฝ่ใจในเรื่องอันเกี่ยวกับต้นหมากรากไม้บ้างตามสมควร
๒๗ เมษายน ๒๔๘๓
