พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๔ มีพระราชประเพณีทรงตั้งข้าราชการด้วยพระราชทินนามอันจารึกในสุพรรณบัฏ หิรัญญบัฏ และสัญญาบัตรเป็นสำคัญแล้ว ส่วนพระราชลัญจกรสำหรับตำแหน่งเสนาบดีนั้นก็รับมอบกันเสียเอง หาได้พระราชทานพร้อมกับราชทินนามทุกคราวไม่ เพราะเหตุที่ไปรับมอบตราตำแหน่งกันเอาเอง ด้วยตัวเสนาบดีตายไม่มีใครจะถวายตราตำแหน่งคืน เสมียนตราอันมีตำแหน่งได้รักษาตราก็เฝ้าไม่ได้ ความเป็นไปบังคับให้ต้องเป็นเช่นนั้น มาในรัชกาลที่ ๖ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชกฤษฎีกาไว้ว่า ถ้าและเสนาบดีผู้ใดต้องออกจากตำแหน่งกระทรวงใด ๆ ด้วยการย้ายกระทรวงก็ดี หรือด้วยเหตุอย่างอื่นก็ดี ให้เสนาบดีผู้นั้นนำตราตำแหน่งของตนขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย เพื่อจะได้พระราชทานแก่ผู้ที่รับตำแหน่งใหม่ต่อไป ถ้าเสนาบดีผู้จะต้องออกจากกระทรวงนั้นป่วยหนัก หรือถึงแก่มรณภาพ หรือด้วยเหตุอย่างใดอย่างหนึ่งซึ่งจะนำดวงตรามาทูลเกล้าฯ ถวายมิได้ไซร้ ให้เป็นหน้าที่เสนาบดีมุรธาธรเรียกและนำตราตำแหน่งนั้นขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย (พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยตำแหน่งเสนาบดี พ.ศ. ๒๔๕๗
ตราเครื่องหมายประจำกระทรวงต่าง ๆ ที่ปรากฏอยู่ในเวลานี้ คือ
