หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๓
ต้นอากาศดี ได้ลมตวันออกข้ามมาจากเขาบรรทัดเย็นสบาย ตอนปลายมักร้อนอ้าวบ้าง แลมีฝนเชยลงเนือง ๆ ผู้ที่จะเที่ยวเปลี่ยนอากาศในเขตร์มณฑลนี้ควรมาในระหว่างเดือนธันวาคม, มกราคม, กุมภาพันธ์, มีนาคม, เมษายน ในห้าเดือนนี้อากาศดี ลมเย็น แลทเลราบเสมอ.
จังหวัดระนอง แบ่งเปน ๔ อำเภอ คือ อำเภอเมืองระนอง ตั้งอยู่ที่ตำบลเขานิเวศน์ อำเภอกระบุรี ตั้งอยู่ที่ตำบลน้ำจืด อำเภอละอุ่น และอำเภอกะเปอ
ภูมิประเทศในจังหวัดนี้เปนป่าแลเขาเปนพื้น มีที่นาบริบูรณ์อยู่แต่เฉภาะในท้องที่อำเภอกระบุรีเท่านั้น มีสัตว์ป่าชุกชุม เช่น ช้าง, แรด, เสือ, เปนต้น ราษฎรที่เปนคนพื้นเมืองโดยมากหาเลี้ยงชีพในทางทำนาทำไร่ รวบรวมกันอยู่เปนหมู่บ้านหมู่ย่อม ๆ แลตัดไม้ ตัดหวาย เย็บจาก ทำน้ำตาลจาก ซื้อขายกัน ส่วนพวกที่อยู่ชายทเลหาหอยหาปลา
