หน้า:กม รธน และ เลือกตั้ง - ดิเรก ชัยนาม - ๒๔๙๓ (๑).pdf/6

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
3
กฎหมายรัฐธรรมนูญและเลือกตั้งพิศดาร

คำว่า "รัฐธรรมนูญ" นั้น ข้าพเจ้าเข้าใจว่า โดยที่ท่านได้ศึกษาวิชานี้มาจากคำสอนในชั้นปริญญาตรีแล้ว แต่เพื่อความแม่นยำ จึงขอนำมากล่าวในที่นี้อีกคำว่า "รัฐธรรมนูญ" นี้แปลจากศัพท์ภาษาอังกฤษ "Constitution" นักกฎหมายรัฐธรรมนูญได้ให้วิเคราะห์ศัพท์ไว้หลายท่าน แต่สาระสำคัญนั้นตรงกัน พอสรุปได้ดั่งนี้ "กฎหมายรัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายซึ่งเป็นรากฐานของรัฐ โดยมีบทบัญญัติวางหลักในการปกครองประเทศไว้ชัดเจน และกำหนดการใช้อำนาจสูงสุดประเทศต่าง ๆ ไว้ว่า ผู้ใดเป็นผู้ใช้อำนาจนั้น และใช้ในอาการและลักษณะอย่างใด"

คำว่า "รัฐธรรมนูญ" ในภาษาไทยของเรานี้ เป็นคำคิดขึ้นภายหลังเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๕ แต่เดิมเรียกกันว่า ธรรมนูญการปกครองแผ่นดิน คำว่า "Constitution" นี้สืบเนื่องมาจากภาษาลาติล "Constitutio" ในกรุงโรมันสมัยโบราณ คำนี้แปลว่า การรวบรวมกฎหมายหรือกฤษฎีกาซึ่งประกาศใช้โดยจักรพรรดิ์ ส่วนคำอังกฤษนั้นเริ่มใช้เมื่อพวกนอร์มันเข้ามาครองอังกฤษ โดยหมายถึงกฎหมายสำคัญ ๆ เป็นต้น ครั้นกาลล่วงมา ได้ใช้หมายถึงกฎหมายซึ่งเป็นรากฐานของรัฐ ในประเทศบริเตนใหญ่ทุกวันนี้ คำว่า "Constitution" หมายถึง Common Law กฎหมายลายลักษณ์อักษร คำพิพากษาของศาล และธรรมเนียมประเพณี

เรามาตั้งปัญหาว่า เป็นไปได้หรือไม่ว่า ประเทศจะตั้งอยู่ได้หรือไมโดยไม่มีรัฐธรรมนูญ คำตอบย่อมแล้วว่า เราแลปคำว่า "รัฐธรรมนูญ" ตามความหมาย

ม.ธ.ก.