เทพามาตย แล้วโปรดตั้งเจ้าอาทิตยเปนกรมหมื่นพิทักษภูเบศร ตั้งนายปิ่นผู้พี่เจ้าจอมแพงเจ้าจอมแมนพระสนมเอกนั้นเปนพระยาราชมนตรีบริรักษ์จางวางมหาดเล็ก ตั้งนายฉิมผู้น้องเปนจมื่นศรีสรรักษ์.
๏ครั้นถึงเดือนสิบสอง สมเด็จพระพันปีหลวงกรมพระเทพามาตยทรงพระประชวรหนักเสด็จทิวงคต สมเด็จพระเจ้าแผ่นดินจึงให้แต่งพระศพใส่พระโกษฐ แล้วอัญเชิญขึ้นประดิษฐานบนพระที่นั่งบรรยงก์รัตนาศน์เคียงกันเปนสองพระโกษฐ.
๏ฝ่ายพระยาราชมนตรีบริรักษ์นั้นเข้าออกในพระราชวังทั้งกลางวันกลางคืน ไม่มีใครว่ากล่าวห้ามปรามได้ แล้วเจรจาคำหยาบประมาทหมิ่นขุนนางผู้ใหญ่ให้ได้ความเจ็บแค้น เจ้าพระยาอไภยราชามีความโทมนัศ จึงปฤกษาด้วยพระยายมราช พระยาเพ็ชรบุรี หมื่นทิพเสนา กับนายจุ้ย นายเพงจัน อันเปนคนสนิทไว้ใจ ว่า พระเจ้าแผ่นดินชุบเลี้ยง พระยาราชมนตรี จมื่นศรีสรรักษ์ มีจิตรกำเริบกระทำการหยาบช้างต่าง ๆ ไม่ช้าบ้านเมืองก็จะเกิดจลาจลเปนแท้ อนึ่ง สมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงก็ตรัศมอบราชสมบัติแก่พระพุทธเจ้าอยู่หัวซึ่งทรงผนวช จะได้ทรงมอบราชสมบัติให้แก่พระองค์นี้หามิได้ ตรัศทำนายไว้ว่า ถ้าจะให้พระองค์นี้ครองสมบัติ บ้านเมืองก็จะพิบัติฉิบหาย ควรเราจะคิดกำจัดพระองค์นี้เสียจากเสวตรฉัตร จะไปเชิญเสด็จพระเจ้าอยู่หัวซึ่งทรงผนวชนั้นให้ลาผนวชออกมาเสวยราชสมบัติดังเก่า บ้านเมืองจึงจะเปนศุข พระยายมราช พระยาเพ็ชรบุรี จึงว่า ซึ่งจะคิดการทั้งนี้เปนการใหญ่ จำจะไปทูลปฤกษากรมหมื่นเทพพิพิธดูก่อน ด้วยเธอเปนเจ้าผู้ใหญ่ จะเห็นควรไม่ควรประการใด
