กฎหมายไทยฯ/เล่ม 1/เรื่อง 3
๏ด้วยพระยาศรีสุนทรโวหาร ญาณปรีชา เสนาบดีพิริยพาห เจ้ากรมพระอาลักษณ์ รับพระบรมราชโองการใส่เกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดให้ประกาศแก่ข้าทูลลอองธุลีพระบาทผู้ใหญ่ผู้น้อยแลราษฎรไทยจีนทั้งในกรุงเทพมหานครแลหัวเมืองปากไต้ฝ่ายเหนือทั้งปวงให้ทราบทั่วกันว่า ในแผ่นดินก่อนที่ล่วงแล้วมา เมื่อถึงกำหนดครบสามปี ก็ทรงพระกรุณาโปรดให้พระเจ้าบรมวงษ์เธอ กรมหลวงวงษาธิราชสนิท เปนแม่กอง กับเจ้าพนักงานกรมมหาดไทย กรมพระกระลาโหม กรมท่า เจ้าพนักงานกรมพระคลังสินค้า พร้อมกันผูกปี้ฝ่ายนจีนบันดาอยู่ในกรุงเทพมหานครแลหัวเมืองปากไต้ฝ่ายเหนือทั้งสิ้น เก็บเงินค่าผูกปี้จีนจ่ายราชการซ่อมแซมพระนคร แต่พวกจีนซึ่งไม่มีจำนวนในถะเบียฬหางว่าวกรมพระสุรัศวดี เจ้าพนักงานผูกปี้นั้นได้เขียนฎีกาลงศุภมาศวันคืนชื่อคนชื่อแซ่ตำหนิไฝปานแลตำบลบ้านเปนสำคัญให้ไว้เปนสำหรับตัวแล้วประทับตรามีรูปพรรณ์ต่าง ๆ ประจำครั่งกับเส้นด้ายผูกไว้ที่ข้อมือจีนคนนั้น ๆ จนสิ้นจำนวนจีนซึ่งอยู่ในกรุงเทพมหานคร แลหัวเมืองนั้น ๆ เปนธรรมเนียมมาดังนี้ ครั้งนี้ทรงพระราชดำริห์ว่า การที่ทำมาแต่ก่อนนั้นเปนทางที่พวกไทยพวกจีนมักเขียนฎีกาปลอมแกะตราปลอมแล้วผูกปี้จีนปล่อยไปจนเกิดความขึ้น ต้องสืบสามจับตัวมาชำระให้พวกจีนได้ความเดือดร้อนต่าง ๆ จึ่งทรงพระกรุณาโปรดให้ทำฎีกาตีพิมพ์เปนสำคัญ มีที่เว้นว่างไว้ให้ภอสำหรับเขียนชื่อคน ชื่อแซ่ แลตำบลบ้าน แลตำหนิแผลไฝปาน แลชื่อเมืองนั้น ๆ ถ้าในกรุงเทพฯ ประทับตราแปดดวง คือ ตรากรมมหาดไทย ๑ ตรากรมพระกระลาโหม ๑ กรมท่า ๑ กรมพระสุรัศวดี ๑ กรมมหาดเล็ก ๑ กรมพระคลังสินค้า ๓ ดวง และตราโรงพิมพ์ประจำกระดาษฎีกาอีกดวงหนึ่งทุกฉบับเปนสำคัญ ถ้าในหัวเมืองประทับตรา ๓ ดวง คือ ตรากรมพระคลังสินค้าผู้กำกับ ๑ ตรานำเมือง ๑ ตรายกกระบัติกรมการ ๑ แลตราโรงพิมพ์ประจำกระดาษฎีกาอีกดวงหนึ่งเช่นกันทุกฉบับเปนสำคัญ ซึ่งในกรุงเทพฯ ทั้งหัวเมือง ให้ผู้ที่เปนข้าหลวงไปผูกปี้แจกฎีกาหนังสือพิมพ์นั้นจงทั่ว ถ้าผูกปี้ได้คงอยู่แต่ตามจำนวนเดิมไม่ยิ่งไม่เกินขึ้นไป จีนต้องเสียเงินค่าจ่ายราชการตำลึงหนึ่ง ค่าฎีกาสลึงหนึ่ง ทุกคน ถ้าจีนคนใดไม่ยอมผูกปี้ จะฃอแต่ฎีกาเปล่า ก็ต้องเสียเงินค่าจ่ายราชการหกบาท ค่าฎีกาสองสลึง ถ้าผูกได้ทวีมากขึ้นกว่าจำนวนเดิมมากน้อยเท่าใด จะพระราชทานสิบลดหนึ่งให้เปนรางวัลแก่ข้าหลวงผู้นั้น ตั้งแต่นี้ไปให้พวกจีนทั้งปวงผู้ซึ่งจะผูกปี้รับฎีกาไปนั้นรู้กำหนดว่า ถ้าฎีกานั้นไม่ใช่หนังสือตีพิมพ์แลไม่มีตราเปนสำคัญดังว่ามาข้างต้นแล้ว ถึงจะมีผู้ใดมาชักชวนผูกปี้ให้เสียเงินแต่น้อย ก็อย่าให้จีนผู้นั้น ๆ ยอมรับแลเสียเงินให้เปนอันขาดทีเดียว ๚ะ
ประกาศมาณวันพฤหัศบดี เดือนห้า ขึ้นสิบสี่ค่ำ ปีมเมีย โทศก ศักราช ๑๒๓๒ เปนปีที่ ๒ ฤๅวันที่ ๕๒๐ ในรัชกาลประจุบันนี้
