กฎหมายไทยฯ/เล่ม 5/เรื่อง 6
พระอนันต์นรารักษ์ เจ้ากรมกองตระเวนฝ่ายกองรักษา ขอประกาศให้ชนทั้งหลายทราบทั่วกัน
ด้วยพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นนเรศวรฤทธิ์ เสนาบดีกระทรวงนครบาล มีรับสั่งว่า เดิมท่านกอมมิตตี้บังคับการกรมพระนครบาลได้ออกประกาศห้ามอาการประพฤติของคนบางจำพวกที่ประพฤติกิริยาอันไม่ชอบ เปนการขัดขวางแก่ความสำราญใจแลประโยชนของราษฎรเปนอันมากที่มีกิจธุระเดินทางไปมาแลค้าขายนั้น มีข้อความ ๑๑ ข้อ แจ้งอยู่ในประกาศซึ่งลงวันอาทิตย์ เดือนสิบเอ็จ ขึ้นค่ำหนึ่ง ปีกุน นพศก ศักราช ๑๒๔๙ นั้นแล้ว แต่ในข้อ ๔ ที่มีความว่า
ข้อ๔ราษฎรแลคนทั้งปวงที่เดินไปเดินมาในท้องที่โปลิศลาดตระเวรรักษาในเวลากลางวันกลางคืนก็ดี ห้ามมิให้พกมีดแลถือดาบถือปืนที่ประจุกระสุนดินดำแลถือไม้พลองกระบองสั้นแหลนหลาวมาในท้องที่โปลิศรักษา ถ้าผู้หนึ่งผู้ใดจะซื้อมีดซื้อปืนซื้อไม้ฤๅยืมผู้ใด แลจะเอาไปใช้กิจการต่าง ๆ ถือมาในท้องที่โปลิศ ก็ให้แจ้งความกับโปลิศให้ทราบเสียก่อน ถ้าผู้หนึ่งผู้ใดเอาอาวุธเหน็บส้อนมา โปลิศพบปะ ก็ให้จับตัวผู้นั้นมาส่งยังเจ้าพนักงาน ๆ จะปรับผู้นั้นเปนข้อละเมิด ถ้าปืน เปนเงิน ๓ ตำลึง ถ้าเหล็กมีคม เปนเงิน ๒ ตำลึง ถ้าเหล็กไม่มีคม เปนเงิน ๖ บาท ถ้าเปนไม้พลองกระบองสั้นแลแหลนหลาว เปนเงินตำลึง ๑ เปนพิไนยหลวง แลจะให้มีโทษตามสมควรแก่โทษานุโทษด้วย นั้น ทรงพระราชดำริห์ว่า ข้อที่ห้ามด้วยถือไม้นี้ยังหาได้มีกำหนดพิกัดไม้ในประกาศให้ทราบชัดไม จึงโปรดให้ประกาศแจ้งกำหนดพิกัดไม้ที่ห้ามไว้ในข้อ ๔ นี้ให้ทราบทั่วกันดังนี้
๑ไม้พลองกระบองสั้น จะเปนไม้ยาวก็ดี สั้นก็ดี ฤๅไม้ท้าวก็ดี กำหนดวัดสูนกลาง ต้นโตตั้งแต่ ๑ นิ้วกึ่งขึ้นไป ฤๅปลายโตตั้งแต่ ๑ นิ้วขึ้นไป
๒ถ้าไม้ย่อมกว่าที่กำหนดมาในข้อ ๑ แต่มีแกนเหล็กเปนอาวุธ ฤๅแกนเหล็กที่กระทำให้ไม้นั้นมีน้ำหนักมาก ฤๅเอาสิ่งอันใดที่เปนของมีน้ำหนักทำปลอกหุ้มต้นไม้ฤๅหุ้มปลายไม้ ทำให้ไม้นั้นมีน้ำหนักทวีขึ้นตามพิกัดนี้ ห้ามไม่ให้ผู้หนึ่งผู้ใดถือเดินไปมาในท้องที่คนตระเวนรักษาตามความในข้อ ๔ ที่ประกาศไว้นั้น เพื่อระงับการวิวาท ป้องกันความอันตราย ของราษฎรที่เดินทางทั่วไป ถ้าผู้หนึ่งผู้ใดไม่ฟัง ยังฝืนประกาศ ถือไม้ต้องพิกัดที่กล่าวมานี้ ก็ให้กองตระเวนซึ่งลาดตระเวนรักษาน่าที่จับตัวผู้ฝืนประกาศส่งไปยังศาลโปริสภาให้ปรับไหมตามประกาศเดิมนั้นจงทุกประการ
ประกาศมาณวันที่ ๑ พฤษภาคม รัตนโกสินทรศก ๑๑๓
