ประกาศวิธีนับเวลาในราชการ ลงวันที่ 17 พฤษภาคม 2471

by พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว

ตราพระบรมราชโองการ

ประกาศวิธีนับเวลาในราชการ

---

มีพระบรมราชโองการในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาประชาธิปก พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ดำรัสเหนือเกล้าฯ ให้ประกาศทราบทั่วกันว่า วิธีนับเวลาในราชการอันได้ประกาศไว้ในราชกิจจานุเบกษา ลงวันที่ ๑๐ กันยายน พ.ศ. ๒๔๖๐ พร้อมด้วยพระบรมราชาธิบายนั้น มีระเบียบนับเวลาเป็นรอบ ๑๒ นาฬิกา ตั้งแต่เที่ยงคืนล่วงแล้วถึงเที่ยงวันรอบหนึ่ง ตั้งแต่เที่ยงวันล่วงแล้วไปบรรจบเที่ยงคืนอีกรอบหนึ่ง เรียกว่า ก่อนเที่ยง และหลังเที่ยง มาภายหลัง ได้พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ใช้วิธีนับเวลารอบ ๒๔ นาฬิกาตั้งแต่เที่ยงคืนล่วงแล้วไปบรรจบเที่ยงคืนขึ้นอีกวิธีหนึ่งในราชการบางทะบวงการ เช่น ในราชการทหารบก ทหารเรือ รถไฟ และไปรษณีย์โทรเลข เป็นต้น เพราะการจดเวลาอย่างหลังนี้สะดวกและไม่มีช่องจะผิดพลาด บัดนี้ ทรงพระราชดำริว่า วิธีนับเวลารอบ ๒๔ นาฬิกานั้นก็เป็นที่เข้าใจแก่ประชาชนส่วนมากอยู่แล้ว สมควรให้ใช้ในราชการทั่วไปได้ เพื่อเป็นความสะดวกแก่ราชการ จึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ใช้วิธีนับเวลารอบ ๒๔ นาฬิกาในกิจราชการทั่วไป คือ แต่เวลาเที่ยงคืนล่วงไป เรียกว่า ๐ นาฬิกา กับเศษนาฑี จนถึง ๖๐ นาฑี เรียกว่า ๑ นาฬิกา และนับดั่งนี้ต่อไปตามลำดับ จนบรรจบเที่ยงคืน เป็น ๒๔ นาฬิกา

ส่วนในกิจการของประชาชน จะใช้วิธีนับเวลารอบ ๑๒ นาฬิกาอยู่ตามเดิมก็ได้ ไม่ห้าม

อนึ่ง ทรงพระราชดำริว่า คำบอกกำหนดเวลาเป็น นาฬิกา และคำบอกย่านระยะเวลาในรอบ ๖๐ นาฑีนั้น ควรใช้คำต่างกันจึ่งจะสะดวก เพราะฉะนั้น คำบอกย่านระยะเวลา ให้ใช้ว่า "ชั่วโมง" ไม่ใช่ "ชั่วนาฬิกา" ตัวอย่างเช่น ตั้งแต่เวลา ๘ นาฬิกาไปจนถึง ๑๐ นาฬิกา นับเป็นระยะเวลา ๒ ชั่วโมง

ประกาศมาณวันที่ ๑๗ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๔๗๑ เป็นปีที่ ๔ ในรัชชกาลปัจจุบัน

บรรณานุกรม

• "ประกาศวิธีนับเวลาในราชการ ลงวันที่ 17 พฤษภาคม 2471". (2471, 20 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 45, ตอน 0 ก. หน้า 75–76.