ข้ามไปเนื้อหา

ประชุมกฎหมายประจำศก/เล่มเพิ่มเติม

จาก วิกิซอร์ซ
ประชุม
กฎหมายประจำศก
เล่มเพิ่มเติม
รวมสัญญาทางพระราชไมตรีระหว่าง
สยามกับนานาประเทศสมัยแรก


รวบรวมโดย
นายร้อยตำรวจโท เสถียร ลายลักษณ์
แพทย์ประกาศนียบัตรจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและเนติบัณฑิตสยาม
สำเร็จวิชาการอบรมที่ปรึกษาการเทศบาลตามหลักสูตร
มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง


นายบุญเรื่อง นาคีนพคุณ
ประกาศนียบัตรครูมัธยมและเนติบัณฑิตสยาม


และ
นายบุญธรรม ศิริฤทธิ
เนติบัณฑิตสยาม


พิมพ์ครั้งแรกวันที่ ๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๗๙

คำนำ

ประชุมกฎหมายประจำศก เล่มเพิ่มเติม นี้ เปนเล่มที่รวมสัญญาทางพระราชไมตรีซึ่งกรุงสยามได้ทำกับนานาประเทศเปนครั้งแรกก่อนสมัยที่ทางราชการได้ออกหนังสือราชกิจจานุเบกษา จึงไม่ได้ลงพิมพ์ในหนังสือราชกิจจาฯ เช่นบทกฎหมายในสมัยนี้ แต่ทางราชการได้พิมพ์สัญญาเหล่านี้เย็บรวมเปนเล่มไว้สำหรับสถานที่ราชการโดยฉะเพาะ หนังสือบทกฎหมายเท่าที่ได้เคยมีผู้พิมพ์จำหน่ายมาแล้ว ไม่ปรากฎว่า ได้อ้างอิงถึงเลย ผู้รวบรวมได้มาค้นพบภายหลังที่ได้พิมพ์หนังสือประชุมกฎหมายประจำศกสุดสิ้นลงแล้ว จึงได้รวมพิมพ์ขึ้นเปนเล่มหนึ่งต่างหากเปนเล่มพิเศษ ทั้งนี้ ด้วยความมุ่งหมาย ๒ ประการ คือ ประการ ๑ ต้องการผดุงความครบถ้วนของกฎหมายสยามให้สมความมุ่งหมายเดิมที่ได้พยายามรวบรวมหนังสือประชุมกฎหมายประจำศกชุดนี้ขึ้น อีกประการ ๑ โดยที่เห็นว่า สัญญาเหล่านี้ แม้จะได้เปลี่ยนแก้ใหม่แล้ว ก็เห็นว่า มีประโยชน์ในการเรียนประวัติศาสตร์อยู่มาก ในกาลต่อไปอาจหาดูได้โดยยาก เพราะที่มีอยู่ก็นับวันแต่จะผุพังขาดไป จึงหวังว่า ผู้ใช้หนังสือชุดนี้คงจะมองเห็นเจตนาอันดีของผู้รวบรวมดังกล่าวแล้ว

นายร้อยตำรวจโท เสถียร ลายลักษณ์
ผู้รวบรวม

สารบาญ

หนังสือสัญญาระหว่างกรุงสยาม
กับต่างประเทศ

หน้า
ประเทศสยามกับประเทศอังกฤษ
หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันอังคาร เดือนเจ็ด แรมค่ำหนึ่ง จ.ศ. ๑๑๘๘ ปีจอ อัฐศก (ค.ศ. ๑๘๒๖)
หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันพุฒ เดือนหก ขึ้นสองค่ำ จ.ศ. ๑๒๑๗
ไขข้อสัญญาฮาริปาก ลงวันอังคาร เดือนหก ขึ้นเก้าค่ำ จ.ศ. ๑๒๑๘ ปีมะโรง อัฐศก
๒๒
หนังสือสัญญาว่าด้วยคนไปมาที่เชียงใหม่แลแม่น้ำสระวิน ลงวันพุฒ เดือนยี่ แรมสิบสองค่ำ จ.ศ. ๑๒๓๕ ปีระกา เบญจศก
๓๙
หนังสือสัญญาว่าด้วยเมืองเชียงใหม่ เมืองลำปาง เมืองลำพูน ลงวันจันทร เดือนสิบ ขึ้นสองค่ำ จ.ศ. ๑๒๔๕ ปีมแม เบญจศก
๓๙
ข้อเพิ่มเติมหนังสือสัญญาว่าด้วยการส่งคนโทษให้แก่กันแลกัน ลงวันจันทร เดือนสิบสอง แรมเก้าค่ำ จ.ศ. ๑๒๔๗ ปีระกา สัปตศก
๕๓
ประเทศสยามกับประเทศอเมริกา

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันที่ ๒๐ เดือนมาช ค.ศ. ๑๘๓๓
๖๓
หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันพฤหัศบดี เดือนหก แรมสิบค่ำ จ.ศ. ๑๒๑๘ ปีมะโรง อัฐศก
๖๗
ประเทศฝรั่งเศสกับประเทศสยาม

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันศุกร์ เดือนเก้า ขึ้นสิบสี่ค่ำ จ.ศ. ๑๒๑๘ ปีมะโรง อัฐศก
๘๐
หนังสือสัญญาเฃตรแดนเมืองพระตะบอง ลงวันจันทร์ เดือนแปด ขึ้นสิบสี่ค่ำ จ.ศ. ๑๒๒๙ ปีเถาะ นพศก
๙๙
ความเพิ่มเติมในสัญญาเฃตรแดนเมืองพระตะบอง ลงวันพฤหัศบดี เดือนแปด แรมสองค่ำ จ.ศ. ๑๒๓๒ ปีมะเมีย โทศก
๑๐๒
ไขข้อสัญญาเฃตรแดนเมืองพระตะบอง ลงวันศุกร์ เดือนแปด ขึ้น ๒ ค่ำ จ.ศ. ๑๒๓๔ ปีวอก จัตวาศก
๑๐๖
สัญญาสุรา ลงวันพุฒ เดือนเก้า ขึ้นเจ็ดค่ำ จ.ศ. ๑๒๒๙ ปีเถาะ นพศก
๑๐๙
หนังสือสัญญา ลงวันที่ ๓ ตุลาคม ร.ศ. ๑๑๒
๑๑๓
สัญญาน้อย ลงวันที่ ๓ ตุลาคม ร.ศ. ๑๑๒
๑๑๖
บันทึกวาจา
๑๑๘
หนังสือสัญญาซึ่งได้ลงชื่อกันที่กรุงปารีศ ณวันที่ ๑๓ กุมภาพันธ์ ร.ศ. ๑๒๒ เรื่อง เขตร์แดน
๑๒๑
หนังสือสัญญา ลงวันที่ ๒๓ มีนาคม ร.ศ. ๑๒๕ เรื่อง แลกเปลี่ยนดินแดน
๑๓๐
สัญญาว่าด้วยปักปันเขตรแดน ติดท้ายหนังสือสัญญา ลงวันที่ ๒๓ มีนาคม ร.ศ. ๑๒๕
๑๓๖
สัญญาว่าด้วยอำนาจศาลในกรุงสยาม สำหรับใช้แก่คนชาวเอเซียที่อยู่ในบังคับฤๅอยู่ในป้องกันฝรั่งเศส ติดท้ายหนังสือสัญญา ลงวันที่ ๒๓ มีนาคม ร.ศ. ๑๒๕
๑๓๙
ข้อบังคับสำหรับศาลต่างประเทศซึ่งตั้งขึ้นตามสัญญาทางพระราชไมตรี ลงวันที่ ๒๓ มีนาคม ร.ศ. ๑๒๕
๑๔๓
ประเทศสยามกับประเทศเดนมาร์ก

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันศุกร เดือนเจ็ด ขึ้นเก้าค่ำ จ.ศ. ๑๒๒๐ ปีมะเมีย สัมฤทธิศก
๑๕๕
สัญญาน้อย ลงวันที่ ๒๔ มีนาคม ร.ศ. ๑๒๓
๑๗๖
ประเทศสยามกับประเทศเยอรมัน

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันจันทร์ เดือนสิบเบด แรมสามค่ำ จ.ศ. ๑๒๒๐ ปีมะเมีย สัมฤทธิศก
๑๘๑
ประเทศสยามกับประเทศโปรตุเคศ

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันพฤหัศบดี เดือนสาม ขึ้นแปดค่ำ จ.ศ. ๑๒๒๐ ปีมะเมีย สัมฤทธิศก
๒๐๓
ประเทศสยามกับประเทศนิเซอแลนด์

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันจันทร์ เดือนยี่ ขึ้นห้าค่ำ จ.ศ. ๑๒๒๒ ปีวอก โทศก
๒๒๔
หนังสือสัญญาว่าด้วยการจดบาญชีคนในบังคับฮอลันดาในกรุงสยาม ลงชื่อที่กรุงเทพฯ วันที่ ๑ พฤศภาคม ร.ศ. ๑๒๐ ฤๅ ค.ศ. ๑๙๐๑
๒๔๘
ประเทศสยามกับประเทศปลอยซิน

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันศุกร์ เดือนสาม ขึ้นแปดค่ำ จ.ศ. ๑๒๒๓ ปีระกา ตรีศก
๒๕๒
ประเทศสยามกับประเทศสวิเดนนรไว

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันจันทร์ เดือนหก แรมสิบสองค่ำ จ.ศ. ๑๒๓๐ ปีมะโรง สัมฤทธิศก
๒๗๔
ประเทศสยามกับประเทศเบลเคียม

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันที่ ๒๙ เดือนออกัศต์ ค.ศ. ๑๘๖๘
๒๙๑
ประเทศสยามกับประเทศอิตาลี

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันที่ ๓ เดือนออกโตเบอ ค.ศ. ๑๘๖๘
๓๑๐
ประเทศสยามกับประเทศออศเตรีย

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันจันทร เดือนเจ็ด ขึ้นเจ็ดค่ำ จ.ศ. ๑๒๓๑ ปีมะเสง เอกศก
๓๒๖
ประเทศสยามกับประเทศสเปน

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันพุฒ เดือนสาม แรมแปดค่ำ จ.ศ. ๑๒๓๑ ปีมะเสง เอกศก
๓๔๘
ประเทศสยามกับประเทศยี่ปุ่น

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขายการเดินเรือ ลงวันที่ ๒๕ กุมภาพันธ์ ร.ศ. ๑๑๖
๓๗๐
ประเทศสยามกับประเทศเบลเคียม

หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีแลการค้าขาย ลงวันที่ ๒๓ มิถุนายน ร.ศ. ๑๑๘
๓๘๒

พิมพ์ที่โรงพิมพ์เดลิเมล์ ถนนสี่พระยา จังหวัดพระนคร
นายจือ หลิ่มสาโรช ผู้พิมพ์โฆษณา ๑๐/๔/๗๙

บรรณานุกรม

[แก้ไข]
  • บุญธรรม ศิริฤทธิ์, บุญเรื่อง นาคีนพคุณ, และ เสถียร ลายลักษณ์ (ผู้รวบรวม). (2479). ประชุมกฎหมายประจำศก เล่มเพิ่มเติม. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เดลิเมล์.

งานนี้ ปัจจุบันเป็นสาธารณสมบัติแล้ว เพราะลิขสิทธิ์ได้หมดอายุตามมาตรา 19 และมาตรา 20 ของพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 ซึ่งระบุว่า

ถ้ารู้ตัวผู้สร้างสรรค์ ในกรณีที่ผู้สร้างสรรค์เป็นบุคคลธรรมดา
  1. ลิขสิทธิ์หมดอายุเมื่อพ้น 50 ปีนับแต่ผู้สร้างสรรค์ถึงแก่ความตาย
  2. ถ้ามีผู้สร้างสรรค์ร่วม ลิขสิทธิ์หมดอายุ
    1. เมื่อพ้น 50 ปีนับแต่ผู้สร้างสรรค์ร่วมคนสุดท้ายถึงแก่ความตาย หรือ
    2. เมื่อพ้น 50 ปีนับแต่ได้โฆษณางานนั้นเป็นครั้งแรก ในกรณีที่ไม่เคยโฆษณางานนั้นเลยก่อนที่ผู้สร้างสรรค์ร่วมคนสุดท้ายจะถึงแก่ความตาย
ถ้ารู้ตัวผู้สร้างสรรค์ ในกรณีที่ผู้สร้างสรรค์เป็นนิติบุคคล หรือถ้าไม่รู้ตัวผู้สร้างสรรค์
  1. ลิขสิทธิ์หมดอายุเมื่อพ้น 50 ปีนับแต่ได้สร้างสรรค์งานนั้นขึ้น
  2. แต่ถ้าได้โฆษณางานนั้นในระหว่าง 50 ปีข้างต้น ลิขสิทธิ์หมดอายุเมื่อพ้น 50 ปีนับแต่ได้โฆษณางานนั้นเป็นครั้งแรก