ลักษณอาญาจีนสมัยเก่า/รูปที่ 12
ทำโทษเช่นนี้เปนการประจานตัวมาก ในรูปนี้ เครื่องทรมานเปนแต่ไม้แป้นแผ่นเดียวที่ติดฅอ แต่เก้าอี้นั้นเปนของนักโทษหามานั่งพักให้ซี่หลักค้ำไว้ไม่ให้ไม้แป้นถ่วงบ่า ไม้แป้นเปนไม้กระดานผนึกเข้าตัวไม้ มีรูกลางสำหรับสรวมฅอนักโทษ แลไม่เห็นตัว แลหยิบอะไรเข้าปากไม่ได้ ขื่อฅอนี้มีน้ำหนัก ๆ เบาตามโทษหนักแลโทษเบา ตามธรรมดามีน้ำหนักสักห้าสิบหกสิบปอนต์ แต่บางทีมีน้ำหนักถึงสองร้อยปอนต์ ทำให้หนักบ่ามากนัก บางทีโดยเหตุความละอาย ความเจ็บป่วย อดอาหาร แลไม่ได้พักผ่อน ทรมานให้นักโทษถึงตายก็มี มีผู้คุมคอยตรวจไม่ให้พักผ่อนอยู่ที่ไหนได้นาน แต่บางทีนักโทษอาจจะผ่อนความทรมานได้ โดยเมื่อเดิรไปกับหมู่เพื่อน ให้เพื่อนช่วยแบกมุมแป้นขื่อค้ำจุนไว้ไม่ให้ถ่วงบ่าตัว หรือวางขื่อพาดโต๊ะ พาดม้า พาดต้นไม้ก็ได้ หรือจัดหาเก้าอี้ตั้งเสา ๔ เสาไว้สำหรับค้ำจุนอย่างเก้าอี้ในรูปภาพนี้
จะใส่ขื่อฅอ ต้องใส่ต่อหน้าตุลาการ ริม ๆ ไม้แป้นขื่อมีหมายเหตุจดบนกระดาดบอกชื่อนักโทษ ลักษณโทษ แลกำหนดติดโทษช้าหรือเร็ว แลมีตราประทับเปนสำคัญ สำหรับไม่ให้ใครถอดไม้กระดานฉีกตราผนึกนั้นไปได้ นักโทษเปนโจรหรือขะโมยมักติดขื่อถึง ๓ เดือน ถ้าโทษหมิ่นประมาท หรือเล่นเบี้ย หรือวิวาท มักติดโทษเพียงสองสามอาทิตย์เท่านั้น ผู้เปนหนี้ก็มักติดขื่อชนิดนี้ไปจนกว่าจะพอใจเจ้าหนี้
เมื่อสิ้นโทษ ต้องมาปลดขื่อตอต่อหน้าตุลาการผู้พิพากษาที่ให้ใส่ขื่อนี้ แล้วท่านจึงสั่งให้โบยด้วยไม้ "ปันซี" อิกเล็กน้อย แล้วภาคทัณฑ์มิให้ประพฤติผิดอีก แล้วจึงปล่อยตัวไป
รูปชามคว่ำอยู่แลช้อนด้ำยาวที่อยู่ข้างภาพนี้ เปนชนิดที่ให้นักโทษชนิดนี้ใส่ตักอาหารกิน (เราเคยเห็นมีไม้แป้นบางอันเจาะใส่มือหรือใส่เท้าข้างหนึ่งด้วยก็มี)