ข้ามไปเนื้อหา

วิกิซอร์ซ:การอธิบายประกอบ

จาก วิกิซอร์ซ
เอกสารในหน้านี้คือนโยบายอย่างเป็นทางการบนวิกิซอร์ซ นโยบายได้รับการยอมรับอย่างแพร่หลายจากผู้แก้ไขและถือเป็นมาตรฐานที่ทุกคนควรปฏิบัติตาม นอกเหนือจากการแก้ไขเล็กน้อย โปรดใช้หน้าอภิปรายเพื่อเสนอการเปลี่ยนแปลงนโยบายนี้
การอธิบายประกอบ

"การอธิบายประกอบ" คืออะไร

[แก้ไข]

การอธิบายประกอบ (annotation) หมายถึง การที่ผู้ใช้วิกิซอร์ซเพิ่มข้อความหรือสิ่งอื่นเข้าไปในงานดั้งเดิม เพื่ออธิบายเกี่ยวกับงานนั้น หรือเพื่ออธิบายเกี่ยวกับข้อความหรือถ้อยคำในงานนั้น เป็นต้น ไม่ว่าจะอยู่ที่ใดของงานดั้งเดิม เช่น ในตัวงาน หรือในเชิงอรรถ

ตัวอย่าง

  • การใส่ข้อความอธิบายหรือแปลความหมายของถ้อยคำ
  • การใส่วิกิลิงก์บางแบบ
  • การใส่รูปภาพประกอบซึ่งไม่ได้มีอยู่แล้วในงานดั้งดิม
    ฯลฯ

วิธีการอธิบายประกอบ ดูที่ วิธีใช้:การอธิบายประกอบ

นอกจากนี้ มีคำแนะนำว่า ถ้าต้องการอธิบายประกอบงานใด ๆ อย่างเต็มที่หรืออย่างวิจิตรพิสดาร อาจทำเป็นคำอธิบายเอกเทศไว้ที่โครงการวิกิตำรา

หลักการธิบายประกอบ

[แก้ไข]

การแยกส่วนอย่างชัดแจ้ง

[แก้ไข]

การอธิบายประกอบ จะต้องแสดงอย่างชัดแจ้งว่า ไม่ใช่ส่วนหนึ่งของงานดั้งเดิม เช่น อาจทำหัวข้อต่างหากว่า เป็น "เชิงอรรถของวิกิซอร์ซ" หรืออาจด้วยการสร้างหน้าใหม่ต่างหาก แต่พึงกระทบกระเทือนรูปลักษณ์หรือสภาพดั้งเดิมของงานให้น้อยที่สุด

วิกิซอร์ซบางภาษากำหนดให้การอธิบายประกอบต้องทำเป็นหน้าใหม่ต่างหากจากงานดั้งเดิม และต้องตั้งชื่อหน้าแสดงอย่างชัดแจ้งถึงการอธิบายประกอบ เช่น ตั้งชื่อหน้าว่า "งาน ก (ฉบับอธิบายประกอบ)" แต่วิกิซอร์ซภาษาไทยยังไม่มีข้อกำหนดถึงเพียงนั้น

ความเป็นวัตถุวิสัย

[แก้ไข]

การอธิบายประกอบต้องเป็น "วัตถุวิสัย" (objective) หมายความว่า จะใส่ความคิดหรือความรู้สึก เช่น การตีความ การวิพากษ์ การวิจารณ์ ฯลฯ ลงไปมิได้ กรณีนั้นเรียกว่า "อัตวิสัย" (subjective) เว้นแต่เป็นการบรรยายข้อเท็จจริงอย่างตรงไปตรงมา ไม่เลือกที่รักมักที่ชัง (fair and neutral)

นอกจากนี้ การอธิบายประกอบต้องพิสูจน์ความถูกต้องได้ (verifiable) เช่น มีแหล่งอ้างอิงรองรับ

อะไรที่ไม่ถือเป็น "การอธิบายประกอบ"

[แก้ไข]

สิ่งต่อไปนี้ไม่ถือเป็นการอธิบายประกอบ และจึงไม่อยู่ในข้อบังคับของกฎเกณฑ์ในหน้านี้

อะไรที่ห้ามทำ

[แก้ไข]

สิ่งต่อไปนี้ จะทำมิได้

  • การสร้างหน้าคู่ขนานหรือหน้าต่อเนื่องกัน เพื่อเปรียบเทียบหรือแสดงความแตกต่างของแต่ละฉบับ
  • การใช้รูปภาพหรือสื่ออื่นเพียงเพื่อประดับตกแต่ง เช่น การใส่ภาพประกอบมากเกิน (extra-illustration)
  • สิ่งที่เป็นเชิงอัตวิสัย ดูเพิ่มที่หัวข้อ "ความเป็นวัตถุวิสัย" ข้างต้น

การถอดสิ่งอธิบายประกอบ

[แก้ไข]

งานที่เผยแพร่โดยมีการอธิบายประกอบมาแต่ดั้งเดิมแล้ว เมื่อนำมาลงวิกิซอร์ซ อาจนำสิ่งอธิบายประกอบนั้นออกก็ได้ ถ้าเข้าเงื่อนไขดังต่อไปนี้

  1. ไม่มีฉบับที่ปราศจากการอธิบายประกอบอยู่ก่อนแล้ว กล่าวคือ ถ้ามีอยู่แล้ว อย่าสร้างซ้ำซ้อน
  2. สิ่งอธิบายประกอบ จะนำออก ก็ต้องนำออกให้หมด ห้ามนำออกเพียงบางส่วน
  3. ฉบับที่นำสิ่งอธิบายประกอบออกนี้ ต้องสร้างเป็นหน้าต่างหากจากฉบับดั้งเดิม และแสดงให้ชัดเจนในชื่อหน้าว่า มีการถอดสิ่งอธิบายประกอบออก เช่น อาจโดยทำเป็นหน้าย่อยชื่อว่า "งาน ก/ฉบับถอดสิ่งอธิบายประกอบ" หรือตั้งชื่อว่า "งาน ก (ฉบับถอดสิ่งอธิบายประกอบ)"

ขั้นตอนเช่นนี้ เรียกว่า การถอดสิ่งอธิบายประกอบ (deannotation) ซึ่งจะทำให้เกิดงานที่มีแต่เนื้อหาหลัก