จะทำนุบำรุงไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินให้ได้ทำมาหากินโดยปรกติแลให้เปนคุณเปนประโยชนแก่ชนทั้งปวงทั่วไป จึงได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งพระราชบัญญัติข้อห้ามต่าง ๆ ประกาศไว้ให้ผู้ที่เปนโปลิศราษฎรทั้งปวงกระทำตามพระราชบัญญัติซึ่งได้ออกไว้แต่ณเมื่อปีกุณ นพศก ศักราช ๑๒๓๗ มีอยู่หลายประการ ความแจ้งอยู่แล้ว ครั้นการนานมา ราษฎรทั้งปวงก็ไม่ใคร่ประพฤติการตามประกาศพระราชบัญญัตินั้น ฝ่ายโปลิศพนักงานผู้รักษาน่าที่ก็ละเลยเฉยเสีย ถนนหนทางที่เดินไปเดินมาจึ่งมีความขัดขวางเปนหลายประการ ดังที่จะกล่าวต่อไปนี้คือ ราษฎรฝ่าฝืนพระราชบัญญัติทำเพิงทำพาไลยค้ำล้ำออกมาบนถนน ฝนตกน้ำชะ กระทำให้ถนนเปนหลุมเปนบ่อเสียไป แลตั้งม้าปูแผงวางสิ่งของต่าง ๆ บนถนนเปนที่กีดขวางทางรถทางม้าทางล้อทางเกวียนคนเดินไปมา แลเททิ้งยากเยื่อฝุ่นฝอยลงในถนนหนทางเปนที่รกเปื้อนเปรอะไป ดูหาสอาดสมควรแก่ถนนที่ฝูงชนทั้งปวงเดินไปมาโดยสดวกไม่ ประการหนึ่ง ผู้ที่มีรถมีม้ามีล้อมีเกวียนขับขี่ไปมา เมื่อเวลาพลบค่ำกลางคืน บางทีมีโคมตามมาข้างเดียวบ้าง บางทีไม่มีเพลิงบ้าง บางทีเอาไต้จุดเพลิงมาต่างโคมบ้าง มักมีเหตุอันตรายเกิดขึ้นแก่ราษฎร แลราษฎรบางจำพวกถือไม้พลองกระบองสั้นแลอาวุธต่าง ๆ เดินมาในถนนทางที่ไม่มีไต้เพลิง
หน้า:กม ร ๕ (๕) - ๒๔๓๘.pdf/69
หน้าตา