หน้า:ประมวลคำอธิบายทางนิติศาสตร์ - ดำรง - ๒๔๗๗.pdf/3

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
คำนำ

สมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี พระวรราชชายา มีพระประสงค์จะพิมพ์หนังสือแจกในงานทำบุญ ๗ วันศพท่านเจ้าพระยาสุธรรมมนตรี พระบิดา และทรงขอให้หอสมุดแห่งชาติจัดหาหนังสือให้ได้พิมพ์ทันพระประสงค์

หอสมุดแห่งชาติได้รับคำขอเรื่องนี้โดยมีเวลาน้อยที่สุด ปัญหาที่ว่าจะพิมพ์เรื่องอะไรนั้นเป็นอันว่าไม่ต้องคิด เพราะเจ้าพระยาสุธรรมมนตรีเป็นข้าราชการผู้ใหญ่ในทางศาล เรื่องที่จะพิมพ์ก็ควรเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับนิติศาสตร แต่โดยเหตุที่หอสมุดแห่งชาติมีเวลาเพียง ๒ วัน ก็จำเป็นจะต้องหยิบเรื่องอะไรเรื่องหนึ่งที่หยิบง่าย ๆ

ข้าพเจ้าได้เคยคิดจะรวบรวมคำอธิบายของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศเธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ไว้ให้เป็นหมวดหมู่ คำอธิบายในที่นี้ หมายถึง ข้อความที่ทรงเขียนไว้ในที่ต่าง ๆ หลายแห่ง โดยมากอยู่ในคำนำหนังสือที่พิมพ์จากต้นฉะบับของหอสมุดแห่งชาติ ซึ่งเป็นคำอธิบายในเชิงประวัติเกี่ยวข้องกับวิชาการเกือบทุกสาขา และไปอยู่เกลื่อนกล่นตามหน้าหนังสือต่าง ๆ ตั้งหลายสิบเล่ม ถ้าหากได้ประมวลมาไว้ในที่เดียวกันและเรียงลำดับให้ต้องตามลักษณะของวิชาแล้ว หนังสือที่ประมวลคำ