๏ฝ่ายพระยาจันทบูรซึ่งได้ถวายสัตย์ปฏิญาณว่าจะมารับเสด็จเข้าเมืองนั้น ก็มิได้มาตามสัญญา เพราะเหตุขุนราม หมื่นซ่อง ยุยงว่ากล่าวให้ต่อรบ จึงให้ตกแต่งป้อมค่ายประตูหอรบ เอาปืนใหญ่น้อยขึ้นตั้งรายไว้รอบเมือง ตระเตรียมการพร้อมแล้ว จึงแสร้งคิดอุบายแต่งให้พระสงฆ์สี่รูปให้มาเชิญเสด็จเข้าไปณเมืองจันทบูร แล้วจึงจะกุมเอาพระองค์ แลพระสงฆ์สี่รูปมามิทันเสด็จไปเมืองชลบุรี จึงยั้งท่าอยู่ณเมืองระยอง ครั้นเสด็จกลับมาถึงเพลาเช้า จึงเข้าไปถวายพระพรตามคำพระยาจันทบูรสั่งมานั้น จึงทรงพระดำริห์ด้วยวิจารณญาณ ก็ทราบว่าเปนกลอุบาย เพื่อกรรมนิยมจะให้เมืองจันทบูรถึงพินาศฉิบหาย จึงพรรเอิญเปนไปตามเหตุ ก็ทรงนิ่งมัทยัดอยู่ มิได้ตรัศตอบประการใด ครั้นพระสงฆ์ออกไปแล้ว จึงตรัศปฤกษานายทัพนายกองทั้งปวงว่า ซึ่งพระยาจันทบูรให้พระสงฆ์มารับเรานี้ ใครจะเห็นร้ายดีประการใด นายทัพนายกองทั้งปวงปฤกษาพร้อมกันกราบทูลว่า ข้าพเจ้าทั้งปวงเห็นว่าพระยาจันทบูรจะคิดประทุษฐร้ายเปนแท้ จึงตรัศว่า เมื่อเหตุเปนดังนี้ ชอบจะไปฤๅอย่าไปประการใด นายทัพนายกองกราบทูลว่า ควรจะเสด็จไป จะได้ประโยชน์สองประการ คือ แม้นมาทว่าพระยาจันทบูรเสียสัตย์จะคิดประทุษฐร้าย ก็จะได้ทรมานให้เสียพยดอันร้าย ถ้าพระยาจันทบูรคงอยู่ในสัตย์ ก็จะได้ประทานโอวาทสั่งสอนให้ตั้งอยู่ในยุติธรรมสุจริต ช่วยทำนุกนิ์บำรุงแผ่นดินสืบไปภายน่า ครั้นรุ่งขึ้นอิกวันหนึ่ง จึงเสด็จยกกองทัพออกจากเมืองระยอง ให้พระสงฆ์สี่รูปนำเสด็จไป ประทับร้อนแรมโดยระยะทางห้าวันถึงตำบลบางกระจะหัวแหวน จึงดำเนินทัพไปใกล้เมืองจันทบูร.
