ของเราสูญเสียลักษณะของชาติไปแล้ว ศิลปอย่างอื่นก็มีลักษณะพลอยเสียตามไปด้วย เมื่อเป็นดั่งนี้ ศิลปและผู้เชี่ยวชาญศิลปไทยก็หมดกำลังใจ และก็ไม่มีปัญญาและความสามารถที่เป็นหลักจะวิจารณ์สำหรับต่อสู้หรือขอร้องเพื่อประโยชน์แห่งศิลปของตน และทั้งไม่มีปากเสียงกล้าขัดแย้งเจ้านายหรือขุนนางผู้ใหญ่ ก็ได้แต่ถอยหลังเข้าคลองไปอย่างเงียบ ๆ ศิลปที่สืบต่อเป็นประเพณีกันมาก็ได้เสื่อมและสูญสิ้นชื่อหายตัวไปเอง ความจริงก็เป็นที่รู้กันอยู่ว่า ศิลปนั้นจำเป็นต้องเปลี่ยนลักษณะเดิมไปตามความเห็นที่ใหม่ ๆ และตามความจำเป็น ความต้องการ และตามอิทธิพลของชีวิตแห่งความเป็นไปในสมัยปัจจุบัน แต่ที่ทำให้เป็นที่น่าเสียใจอย่างลึกซึ้ง ก็คือ ชีวิตแห่งความเป็นไปอย่างสมัยใหม่นี้ดูดเอาจิตต์ใจของบรรดาผู้ซึ่งเป็นบุคคลอยู่ในแนวหน้าไปเสียสิ้น เป็นเหตุให้ท่านเหล่านั้นกระทำผิดพลาดอย่างใหญ่ที่ไม่ป้องกันอนุสสาวรีย์และศิลปวัตถุของเก่าให้พ้นจากอันตราย ไม่มีใครร่างเป็นประมวลกฎหมายเพื่อแสดงถึงขุมทรัพย์ของชาติ คือ ศิลปกรรมอันดีเยี่ยมและวัดวาอาราม ว่า เป็นสิ่งสมควรจะป้องกันให้พ้นจากการเปลี่ยนแปลง หรือห้ามไม่ให้บุคคลที่ไม่มีความรู้ความชำนาญเป็นผู้แก้ผู้ซ่อม และ
