หน้า:ลักษณะการปกครองฯ - ดำรง - ๒๔๙๘.pdf/3

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้ตรวจสอบแล้ว

ประเทศใหญ่อยู่ข้างเหนือในระหว่างประเทศธิเบตกับประเทศจีน แล้วทรงอธิบายถึงมูลเหตุที่ชาติไทยละทิ้งเมืองเดิมอพยพมาทางใต้แยกย้ายกันไปในแดนต่าง ๆ ตลอดจนลงมาตั้งราชธานีแห่งประเทศไทยเป็นครั้งแรกขึ้นที่กรุงสุโขทัย

ก็แลชาติไทยได้ปกครองกันและดำรงตนเป็นอิสระภาพจนเจริญมาได้ทุกวันนี้ด้วยอย่างไร ก็ทรงพิสูจน์ให้เห็นด้วยเหตุผลไว้พิสดารว่า ชนชาติไทยมีคุณธรรม ๓ อย่างเป็นสำคัญ คือ ความจงรักอิสระของชาติ อย่างหนึ่ง ความปราศจากวิหิงสา อย่างหนึ่ง และความฉลาดในการประสานประโยชน์ อย่างหนึ่ง เพราะฉะนั้น คุณธรรม ๓ ประการนี้จึงเป็นหลักสำคัญอย่างหนึ่งที่ผู้มีชื่อว่าชาติไทยพึงกำหนดจดจำไว้ ต่อนั้นไป ทรงแสดงอย่างชัดเจนถึงลักษณะการปกครองชั้นสมัยดึกดำบรรพ์ แล้วค่อยเปลี่ยนแปลงแก้ไขเป็นลำดับมา

ยังมีสิ่งที่ควรคิดอีกอย่างหนึ่งที่นับว่าสำคัญยิ่ง คือ การปกครองของชนชาติไทยเราแต่ต้นมาย่อมดำเนินวิธีเป็นชนิดที่เรียกว่า อย่างพ่อปกครองลูก ถึงแม้ในเวลาต่อ ๆ มาจะได้มีการแก้ไขเปลี่ยนแปลง ก็เป็นไปเพื่อให้เหมาะแก่ความต้องการของกาละเทศะโดยอาการราบรื่นและคงถือหลักข้างต้น ๓ ประการนั้นไว้เสมอ การปกครองของประเทศชาติต่าง ๆ ย่อมไม่เหมือนกันทุกสิ่งทุกอย่าง เพราะต่างชาติย่อมมีความเป็นไปพิเศษเฉพาะ เช่น ประเทศในยุโรปแต่โบราณมีการปกครองเป็นชนิดที่เรียกว่า นายปกครองบ่าว มิหนำซ้ำยังมีอำนาจทางอาณาของศาสนา