เรื่องพระเทียรราชามีปรากฎในหนังสือปินโตโปจุเกตแต่งเมื่อราว พ.ศ. ๒๑๕๗ เรื่อง ๑ มีในหนังสือพระราชพงศาวดารซึ่งสมเด็จพระนารายณ์มหาราชดำรัสสั่งให้พระโหราธิบดีแต่งเมื่อปีวอก พ.ศ. ๒๒๒๓ พระยาปริยัติธรรมธาดา (แพ เปรียญ) เมื่อยังเปนหลวงประเสริฐอักษรนิติ เปนผู้ได้ต้นฉบับมา หอพระสมุดฯ จึงเรียกว่า “พระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐ” เรื่อง ๑ มีในหนังสือพระราชพงศาวดารฉบับสมเด็จพระวันรัตนวัดพระเชตุพนฯ แต่งในรัชกาลที่ ๑ กรุงรัตนโกสินทร กรมพระปรมานุชิตชิโนรสทรงแต่งต่อ จึงเรียกกันว่า “พระราชพงศาวดารฉบับสมเด็จกรมพระปรมานุชิตชิโนรส” ฉบับ ๑
ในบันทึกนี้จะเอาเนื้อความตามพระราชพงศาวดารฉบับสมเด็จกรมพระปรมานุชิตฯ ซึ่งเรื่องพิสดารกว่าฉบับอื่น มาตั้งเปนเค้าสำหรับวินิจฉัย แลแบ่งความปันเปนข้อ ๆ หมายเลขไว้โดยลำดับ ให้สดวกแก่การวินิจฉัย เรื่องพงศาวดารตอนพระเทียรราชามีบรรยายดังต่อไปนี้ คือ
๑เมื่อปีจอ จุลศักราช ๘๘๘ สมเด็จพระไชยราชาธิราชเสด็จขึ้นไปตีเมืองเชียงใหม่ เสร็จการสงครามแล้ว เสด็จกลับจากเมืองเชียงใหม่เมื่อเดือน ๔ แรม ๑๔ ค่ำ เมื่อมากลางทาง เกิดประชวรพระโรคปัจจุบันสวรรคต (ในเดือน ๕) ปีกุญ จุลศักราช ๘๘๙
