หน้า:อาญาหลวง ราษฎร์ - ๒๔๗๔.pdf/19

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๑๑

ให้ไหมตรีคูน ๑ ให้ไหมทวีคูน ๑ ให้ไหมลาหนึ่ง ๑ รวม ๘ แลโทษ ๘ สถานซึ่งมิในมาตรา ๑๐ บทนี้ ควรด้วยราชทันท์สถานใด ก็ให้เอาแต่สถานหนึ่ง โทษทังนี้แล้วแต่พระเจ้าอยู่หัวจธรรงพระกรรุณาโปรดเกล้าฯ อนึ่ง แต่นา ๑๐๐๐ ลงมาถึงนา ๒๐๐ ถ้ายังเปนพาล ยังพึงฝึกสอน แลผิดด้วยกาลเลมิดพระราชอาชญาแต่ที่หนึ่ง พึงให้ธรรงพระกรรุณาภาคทันท์ไว้ ถ้าเปนไพร่มาเปนหมื่นพันจ่าเสมียนแม้นผิด ท่านให้ภาคทันท์ไว้ครั้งหนึ่งสองครั้ง ถ้าขุนหมื่นพันจ่าเสมียรมาเปนขุนนางผู้ใหญ่ผิดในราชการ มิให้ภาคทันท์เลย ถ้าเปนไพร่ครั้นบุญให้ได้เปนขุนนางผู้ใหญ่ที่เดียว แม้นผิดด้วยราชการ ท่านให้ภาคทันท์ไว้ก่อน เพราะว่าแต่ก่อนยังหาภาคทันท์มิได้ ถ้าเปนโทษ ๓ ประการ คือ ผิดเมียท่าน เปนโจรฟันแทง ท่านมิให้ภาคทันท์ไว้เลย ฯ

กล่าวลักษณโทษ ๘ สถาน มิมาตรา ๑๐ บท แต่นี้จักกล่าวลักษณโทษ ๗ สถานสืบสาขคดีต่อไป ฯ

๑๑มาตราหนึ่ง คดีอันต้องในตระทรวแพ่งแห่งใด ๆ จกได้พิจารณา ขุนมุนนายผู้ใหญ่ใช้ให้นายนักการไปเรียกไปหา แลผู้ต้องคดีมิได้ออกมายังผู้พิจารณา ๆ ใช้ให้นายพะธำมรงนายดาบนายมหาดไทไปเรียกยื้อชักเอาตัวมา แลต่อตีด่านายพะธำมรงนายดาบนายมหาดไทอันท่านใช้ให้ไปเรียกไปหานั้นก็ดี แลคนผู้ใดอยู่ในตระลาการจำนำนายจ่าเสมียรนักการผู้ใดพิจารณาแห่งใด ๆ แลมิผู้ใดสำหาวไปยือชักเอาจากตระลาการจำนำก็ดี อนึ่ง ท่านใช้ให้นายดาบนายมหาดไทไปเกาะกุมเอาผู้ใด แลมีผู้จำโหนดว่า ผู้นั้นมีคดีเกี่ยวค่องอยู่ก็ดี แลโจทว่า นายนักการ