แห่งหนึ่งซึ่งกันดารน้ำ ท่านอยากน้ำ ขอน้ำ ก็ได้น้ำกิน แต่เมื่อท่านให้เงินตอบแทนของที่มีราคาเพราะหายาก คือ น้ำ ชาวบ้านหายอมรับเงินไม่ เขากลับไม่พอใจ เห็นเป็นการดูหมิ่นเจ้าของถิ่นว่า ปราศจากมรรยาทอันงามในการต้อนรับและเอื้อเฟื้อต่ออาคันตุกะแม้เพียงการเล็กน้อย คือ ให้น้ำดื่ม แต่ครั้นท่านปาฐกเดินทางเข้าไปในเมือง ท่านก็ต้องซื้อน้ำ ซึ่งท่านยอมรับว่า ถูกแล้ว ท่านไม่ติเตียนเขาผู้มีสิทธิ์ในน้ำของเขาซึ่งเขาขายโดยสุจจริต แต่ท่านประสงค์แสดงให้เห็นว่า อารยะ⟨ธรรม⟩เก่ายังมีรอยเหลืออยู่ในประเทศบ้านนอก และอารยะธรรมใหม่ได้แผดเผาให้ประเทศที่เป็นบ้านเมืองปากทางผันแปลไปแล้วอย่างไร พ่อถึกบอกว่า ท่านปาฐกไม่ได้กล่าวเพียงปัญหาศึกษา ท่านนก้าวไปถึงปัญหาเศรษฐกิจด้วย.
แต่ว่า อารยะธรรมเก่าของเรา ที่ว่า เป็นของในตัว เป็นความสัตย์ และเป็นของเป็นนั้น อย่างไร? ท่านปาฐกแถลงว่า มหาวิทยาลัยของเราเดิมอยู่ในป่า พระฤๅษีเป็นศาสตราจารย์ ศิษย์ผู้แสวงหาวิชาออกไปอยู่ปฏิบัติพระสิทธาจารย์ ตักน้ำใช้น้ำกัน หาฟืนกองกุณฑ์ให้ท่าน นวดฟั้น และรับใช้ด้วยความตั้งใจและความรักใคร่รับถือ ฝ่ายพระสิทธาจารย์
