หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๓๖
คำอธิบาย เรื่อง เจ้าคุณประตูดิน
เรื่องนี้แต่งเมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๕ ตอบคำถามว่า บุคคลผู้ใดซึ่งเรียกกันว่า เจ้าคุณประตูดิน
ผู้ที่ได้นามว่า เจ้าคุณประตูดินนั้น ทราบว่า เปนที่ท้าวศรีสัจจาในรัชการที่ ๒ กล่าวกันว่า ชื่อตัวชื่อ มิ คือ ผู้ที่บระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดฯ ให้ทำรูปไว้ณมุขกระสันพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท แลมีโคลง (เข้าใจว่า เปนพระราชนิพนธ์รัชกาลที่ ๔) จารึกไว้ที่รูปปั้นนั้นบท ๑ ขึ้นบาทต้นว่า
| "๏แถลงลักษณรูปท้าว | ศรีสัจ จาแฮ" |
แต่อีก ๓ บาท ข้าพเจ้าคำโคลงไม่ได้ ครั้นไปดูเมื่อเร็ว ๆ นี้ ก็เห็นทาสีลบโคลงเสียหมดแล้ว สืบหาผู้จำไว้ได้ยังไม่พบตัว จำได้แต่เนื้อความของโคลง ๓ บาทต่อไปนั้นเปนคำสรรเสริญว่า ท้าวศรีสัจจาเปนผู้เชี่ยวชาญในราชการในพระราชนิเวศน์เท่านั้น อนึ่ง ที่รูปท้าวศรีสัจจา
