หน้า:แจ้งความ (๒๔๓๐-๐๓-๑๘).pdf/2

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๓๘๐
เล่ม ๔
ราชกิจจานุเบกษา

มีผู้ที่ได้รับราชกิจจานุเบกษา ทั้งที่เสียเงินซื้อเอง แลรับสำหรับออฟฟิศราชการ ปีละ ๗๐ ฉบับเสศ เปนที่น่าสงสารผู้เรียบเรียงแต่งแลผู้ตีเปนอันมาก ด้วยต้องเกบความเรียบเรียงแล้วต้องตีพิมพ์ไว้ไม่ต่ำกว่า ๕๐๐ ฉบับ จำหน่ายได้เพียง ๗๐ ฉบับในจำนวนปีกุน นพศกนี้ ได้มีท่านทั้งปวงรับซื้อเพิ่มเติมขึ้น รวมหนังสือที่ออกทุกวันพระ มีจำนวน ๓๐๐ ฉบับ เพราะฉนั้น เปนที่ยินดีของผู่ที่ได้ทำการเปนอันมาก จึ่งขอขอบใจท่านทั้งปวงที่ได้ช่วยอุดหนุน แต่หนังสือได้ออกมากขึ้นกว่าแต่ก่อน ๒ เท่า ๓ เท่าก็ดี ก็ยังน้อยอยู่นั้นเอง ถ้าท่านทั้งหลายที่รับอยู่แล้วจะช่วยอนุเคราะห์อุดหนุนหนังสือราชการฉบับนี้ให้เจริญขึ้นได้อีกแล้ว จะเปนที่ชื่นชมยินดีเปนอันมาก การที่ท่านจะรับอนุเคราะห์นั้น ก็ไม่เปนการที่จะต้องเสียเงินทองอันใด เปนแต่บอกเล่าไปแก่คนที่ยังไม่ได้รับให้ทราบแล้ว ประโยชนที่จะเจริญแก่ราชกิจจานุเบกษาคงเจริญขึ้น การที่พูดทั้งนี้ ใช่จะมุ่งหมายแต่จะให้ท่านทั้งหลายเสียเงินเพื่อเอาประโยชน์ฝ่ายเดียวนั้นก็หาไม่ เพราะผู้จัดการก็ไม่ได้รับเงินค่าราชกิจจานุเบกษานั้นเปนประโยชน์อย่างใดเลย เงินก็ต้องส่งพระคลัง ส่วนพระคลังเล่า แม้จะได้เงินค่าราชกิจจานุเบกษาปีหนึ่ง ๑๐๐ ชั่ง ค่าหนังสือออกไปได้ ๑๐๐๐ ฉบับ ก็จะไม่เปนการทุ่นพระราชทรัพยขึ้นโดยอย่างใดอย่างหนึ่งเลย ซึ่งเรียกเงินอยู่บัดนี้ เพื่อจะได้ช่วยทุนบ้างอย่างหนึ่งกันขอเปล่า ๆ ไปไว้ห่ออันใดบ้าง ปิดอะไรเล่นบ้าง อย่างหนึ่งเท่านั้น คำที่ว่า อยากให้เจริญขึ้นนั้น คือ หนังสือนี้ได้เรียบเรียงข่าวราชการซึ่งเปนของควรผู้ทำราชการจะรู้ ถ้าได้แพร่หลายไปแล้ว ความรู้ของคนทั้งปวงก็จะเจริญขึ้น สมควรกับที่เปนผู้ทำราชการ จะได้ไม่เปนที่นำมาซึ่งความผิดแลอื่น ๆ ส่วนประโยชน์ของโรงอักษรพิมพ์การที่จะมีนั้น คือ หนังสือตีไว้แล้ว ไม่ต้องคั่งค้างอยู่เปล่า แลไม่เปนที่เสียแรงทำเสียแรงแต่งด้วย ทำแล้วเปนประโยชน์แก่คนตั้งร้อยขึ้นไป เปนที่ยินดี ทำให้ชวนแต่งชวนเรียงขึ้นอีก ถ้าจะเปนประโยชน์แต่แก่คนสักห้าหกสิบคนเท่านั้น ก็เปนที่น่าเสียดายแรงนักอยู่ จึงใด้ร้องขอให้ท่านทั้งปวงอ่านดูเพื่อประโยชน์ด้วย, ได้ตรวจดูบาญชีผู้ที่รับราชกิจจานุเบกษานี้ มีชื่อแต่ท่านผู้ใหญ่ ๆ ที่มีตำแหน่งราชการแลผู้ที่จงรักภักดีในราชการแลหนังสือโดยมาก แต่ข้าราชการผู้น้อยแลกุลบุตรที่พึ่งเล่าเรียนใหม่ ๆ นี้มีน้อยนัก การอ่านหนังสือนั้นย่อมนำประโยชน์ให้ผู้อ่านเปนอันมาก ไม่เลือกว่าวิชาสิ่งใด คงเกิดแต่หนังสือโดยทั่วไป ท่านทั้งหลายที่มีความรู้แล้วก็ดี ที่ยังไม่ได้รู้วิชาอันใดเลยก็ดี ควรจำโคลงพระราชนิพนธในพระบาทสมเดจพระเจ้าอยู่หัวซึ่งเปนที่นับถือนบนอมของเราทั้งหลายอย่างสูงสุดนั้น ได้ทรงเปนโคลงพระราชทานไว้ในสมุดรวบรวมสุภาสิตของพระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าโสณบัณฑิตย เล่ม ๑ โคลงที่พระราชทานเปนพระบรมราชนิพนธไว้นั้นมีความว่า

ความรู้คู่เปรียบด้วย กำลัง กายเฮย
สุจริตคือเกราะบัง สาตรพ้อง
ปัญญาประดุจดัง อาวุธ
กุมสติต่างโล่ห์ป้อง อาจแกล้วกลางณรงค์

โคลงพระราชนิพนธบทนี้เปนของควรที่เราทั้งหลายจะจำทรงไว้เปนสุภาสิต สำคัญที่จะหนีจากความนี้ไปไม่ได้ คือ ถ้าใครบริบูรณด้วยเหตุ ๔ ประการนี้ มีอยู่ในพระราชนิพนธ