อันว่าอากาษนั้นลอ้มรอบแผ่นดินทุกทิศ, เปรียบเหมือนน้ำอยู่บนแผ่นดินทุกทิศ, แต่ลมนั้นเบากว่าน้ำหลายเท่า. แลสิ่งของทั้งหมดอยู่บนแผ่นดิน, เปนหนักมากนอ้ยตามกำลังแผ่นดินจะชักเข้าไป. ทองคำหนักกวาเหลก, เหลกหนักกว่าไม้, ไม้หนักกว่ากระดาด, เพราะเหตุแผ่นดินได้ชักตามของหนักแลเบา. ถ้าแผ่นดินมิได้ชักของทั้งปวงนั้น, ๆ ก็จะมีน้ำหนักนอ้ยจะเบาเท่ากันทุกสี่ง. ฝ่ายว่าอากาษนั้นแผ่นดินได้ชักแรงเท่าไร, นักปราชได้คิดกำหนฏไว้แล้ว. แลอากาษนั้นอยู่บนแผ่นดินก็ดี, อยู่บนซะเลก็ดี, นิ้วแลนิ้วทั่วไปหนักได้สิบชั่ง, เปรียบเหมือนน้ำอยู่บนแผ่นดินฦกได้ห้าวากับเจดนิ้ว, อากาษนั้นก็หนักเท่ากับน้ำนั้นทุกทิศ. ถ้าผู้ใดมีวิมุติสงไสย, จะใค่รลองดูว่า, จะจริงเหมือนว่าแล้วนั้นหฤๅไม่, ถ้าจะลองจงทำท่อสี่เหลี่ยม, ข้างในนั้นกว้างเหลี่ยมละนิ้ว, สูงหกวาให้ตันไว้ข้างหนึ่ง. แล้วใส่น้ำให้เตมจึ่งกลับท่อนั้น, เอาก้นขึ้นเอาปากข้างเปิดไว้นั้น, ลงจุ่มไว้ในขันน้ำก็ได้ในชามน้ำก็ได้, น้ำในท่อนั้นก็จะทรุดลงมาคงยู่แต่ห้าวากับเจดนี้วเท่านั้น, ไม่ได้ทรุดลงมาอีกเลย, เพราะเหตุลมอากาษนั้นดันน้ำในขันแลในชามนั้นไว้ทุก. นี้วเท่ากันกับน้ำในท่อนั้น. แล้วจงเทที่อยู่ในท่อนั้นขึ้นชั่งดู, ก็จะเหนว่าหนักสิบชั่งเหมือนที่ว่าแล้ว.
อีกประการหนึ่ง, อากาษอยู่บนแผ่นดินก็ดี, อยู่บนชะเลก็ดี, แลนี้วแลนี้วทั่วไป, หนักเท่ากับปรอดสูงสามสิบเจดนี้วทุกที. ถ้าจะรู้เปนสำคัญแน่, จงเอาท่อสี่เหลี่ยมข้างในเหลี่ยมละนี้ว, ยาวสามสิบแปดนี้ว, ให้ก้นหันข้างหนึ่ง, จึ่งเอาปรอดใส่ให้เตมแล้ว, จึ่งกลับท่อนั้นเอาก้นขึ้นเอาปากลงในขันในชามเปล่าก็ได้, ปรอดนั้นก็จะทรุดลงมาคงอยู่แต่สามสิบเจดนิ้วเท่านั้น, ไม่ได้ทรุดลงมาอีกเลย, เพราะเหตุลมอากาษนั้นดันปรอดที่ปากท่อนั้นไว้ทุกนี้วทุกนึ้ว, เท่ากันกับปรอดในท่อนั้น, ไม่ให้ปรอดในท่อนั้นไหลออกได้. แล้วจงเทปรอดในท่อนั้นออกชั่งดู, ก็จะเหนว่าหนักสิบชั่งเท่ากัน, เปนสำคัญว่า, อากาษหนักเท่ากับปรอดในท่อสามสิบเจดนี้ว, แลหนักเท่ากับน้ำในท่อห้าวากับเจดนี้วเหมือนกัน.
อีกประการหนึ่ง, ถ้าจะเอาท่อทำดว้ยเหลกก็ดี, แลทองแดงก็ดี, สี่เหลี่ยมข้างในเหลี่ยมละนิ้ว, ยาวสั้นตามชอบใจ, ให้ตันข้างหนึ่งแล้ว, จึ่งเอาปากข้างเปิดนั้นคว่ำลงกับกอ้นตะกั่วแลกอ้นทองแดง, หนักสิบชั่งให้อัดลมไว้, แลทำรูข้างก้นเปิดหนีดหนึ่ง, ภอจะชักสูบลมให้ออกหมดแล้ว, ก็ปิดรูนั้นเสีย, ท่อนั้นก็จะยกกอ้นตะกั่วแลของทั้งปวงหนักได้สิบชั่ง, เปนเพราะเหตุว่าไม่มีลมข้างใน, แลลมอากาศข้างนอกนั้นมันจึ่งดันไว้ให้ติดหนักสิบชั่งได้, เปนสำคัญว่า, ลมอากาษอยู่ทุกนิ้ว ๆ ยกหนักได้สิบชั่งสิ้นตำราแต่เท่านี้. แลเดือนภายหน้าจะว่าดว้ยเครื่องสูบน้ำ, แลเครื่องต่าง ๆ ตามวิชาที่เราว่ามาแล้ว.
แต่กอ่นเมืองตูระเกียเมืองเประเซียใช้นกพิราบถือหนังสือบอกข่าวต่าง ๆ, เปนทำเนียม. แลนกพิราบนั้นไม่เหมือนนกพิราบในเมืองนี้, แต่ว่าคล้ายกัน. ถ้าเขาจะเอานกพิราบนั้นไปจากที่มันเกิด, แลเอาไปปล่อยในอื่น ๆ, มันก็จะกลับมาสู่ที่ที่มันเกิดนั้นได้โดยเรว, ดว้ยใจมันผูกอยู่ในที่นั้น. อีกประการหนึ่ง, เขาหัดมันใว้, เมึ่อมันเปนเลก ๆ แลมีปีกบินได้, แลเขาก็เอาตัวนกนั้น, ไปสู่หนทางไกลได้รอ้ยเส้นสองรอ้ยเส้น, แล้วก็ปล่อยนกนั้นนกนั้นก็บินมาสู่ที่ของตนได้. แล้วเขาก็เอานกนั้นไปปล่อยให้ไกลไปทุกที ๆ, นกนั้นก็กลับมาสู่ที่ของตนได้ทุกที ๆ. เขาฝึกหัดมันให้มันเคยอย่างนี้. เมื่อมันเคยแล้ว, ถึง