แม่แบบ {{หัวสลับ 2}} ถูกยกเลิกแล้ว กรุณาใช้แม่แบบ {{หัวสลับ}} ทดแทน |
(ในที่พิเศษ) และกล่าวในสภาทั้งสองสภาใดก็ได้ รัฐมนตรีเหล่านี้ยังเข้าถึงห้องกรรมาธิการได้โดยเสรี
คณะรัฐมนตรีนั้น จะเรียกว่า องค์กรบริหารของจักรพรรดิ ก็ได้ อิโตกล่าวว่า
"รัฐมนตรีได้รับการกำหนดให้มีหน้าที่ถวายคำแนะนำต่อจักรพรรดิ เขาเหล่านี้จะทำหน้าที่เสมือนสื่อกลางสำหรับถ่ายทอดพระบรมราชโองการ และจะบริหารกิจการด้านปกครอง"[1]
อูเอฮาระกล่าวว่า คณะรัฐมนตรี "เป็นช่องทางและสื่อกลางสำหรับการที่องค์อธิปัตย์จะทรงใช้อำนาจของพระองค์"[2]
คำถามสำคัญเกี่ยวกับคณะรัฐมนตรีมีอยู่ในเรื่องความรับผิดชอบของคณะรัฐมนตรี น่าเสียดายที่ตัวบทรัฐธรรมนูญนั้นไม่ชัดเจน (บางทีอาจจงใจ?) ตัวบทว่า
"ให้รัฐมนตรีแต่ละคนถวายคำแนะนำต่อจักรพรรดิ และรับผิดชอบในคำแนะนำนั้น"[3]
แต่อิโตกล่าวอย่างชัดแจ้งกว่าไว้ใน อรรถกถาฯ ของเขา โดยใช้ถ้อยคำดังต่อไปนี้
"ที่อำนาจวินิจฉัยเกี่ยวกับความรับผิดชอบของรัฐมนตรีถูกกันออกจากสภานิติบัญญัตินั้น เป็นเพียงผลสืบเนื่องในทางกฎหมายจากการที่รัฐธรรมนูญได้ถือรวมเอาการแต่งตั้งและถอดถอนบุคคลเหล่านั้น [รัฐมนตรี] ให้เป็นอำนาจอธิปไตยของจักรพรรดิ
"รัฐมนตรีมีความรับผิดชอบโดยตรงต่อจักรพรรดิ และโดยทางอ้อมต่อประชาชน
"เป็นองค์อธิปัตย์นั้นเอง หาใช่ประชาชน ที่สามารถวินิจฉัยเกี่ยวกับความรับผิดชอบของรัฐมนตรี"[4]
ว่ากันตามจริง เป็นที่รับรู้และยอมรับกันมาจนถึงเมื่อสักเร็ว ๆ นี้เองว่า คณะรัฐมนตรีมีความรับผิดชอบต่อจักรพรรดิเท่านั้นทั้งในทางทฤษฎีและในทางปฏิบัติ ซึ่งไม่มีอะไรให้สงสัยได้เลย และถึงอย่างนั้น อิโตเองก็ยังสร้างพันธมิตรอย่างไม่เป็นทางการกับพรรคเสรีนิยม ซึ่งกระทำมานานตั้งแต่ปี 1895 ด้วยซ้ำ และมัตสึกาตะ