ซึ่งพัฒนาขึ้นมาอย่างละเอียดถี่ถ้วน พร้อมทั้งบทและลำดับทั้งหลายที่สืบเนื่องจากมัน ในผลงานระดับปรมาจารย์ของมาคส์ที่เรืองนามแล้วยิ่งกว่างานเขียนใด ๆ ของเขาก่อนหน้านี้ แต่ต้องยอมรับว่าความเรียงทั้งสองนี้ต่างมีคุณเป็นของตัว และพินิจพิเคราะห์แล้วย่อมเป็นคุณ แม้โดยศิษย์เอกของ ทุน ก็ตาม เช่นใน ค่าจ้าง ราคา และกำไร ถึงเขียนขึ้นในปี 1865 —— เพียงสี่ปีก่อน ทุน ออกตีพิมพ์ —— หัวข้อพิจารณาถึง “กฎมูลค่า” เป็นพิเศษ ซึ่งถึงตอนนั้นมาคส์ได้ทำไว้ถึงขีดสุดความสมบูรณ์แบบแล้ว ขณะที่ใน แรงงานรับจ้างและทุน ซึ่งเขียนขึ้นช่วงต้นปี 1849 เป็นการจัดรูปประพจน์โดยทั่วไปมากกว่าจะเป็นการสาธิต แต่มีจำนวนมากและหลายหลายกว่า แสดงถึงขอบข่ายที่ทรงพลังแล้วอันไพศาล ที่วางแผนไว้เสร็จสรรพ แต่จำทนอุตสาหะกว่ายี่สิบปีจึงบริบูรณ์
ส่วนของวจนิพนธ์ว่าด้วย การค้าเสรี ซึ่งเป็นส่วนที่สองของเล่มปัจจุบัน เอ็งเงิลส์ได้บรรยายถึงประวัติไว้ใน “บทนำ” ของส่วนนี้ งานแปลชั้นยอดที่ประกอบอยู่นี้ตีพิมพ์ครั้งแรกหลายปีก่อนโดยลีกับเชปเพิร์ดที่บอสตัน เป็นผลงานของฟลอเรนซ์ เคลลีย์ ผู้ไม่เพียงอนุญาตให้ทางเราใช้ รวมถึงบทนำที่เอ็งเงิลส์เขียนให้ตามเธอขอ แต่ยังได้กรุณาทบทวนแก้สำเนาพิสูจน์ให้กับเรา
