ข้ามไปเนื้อหา

หน้า:Kotmai Laksana Phua Mia 2468.djvu/81

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว

ประกาศรัชกาลที่ ๔
ว่าด้วยลักภา

มีพระบรมราชโองการมารพระบัณฑูรสุรสิงหนาทให้ประกาศให้ทราบทั่วกันว่า คนมีแผลคัน ถ้าจะห้ามไม่ให้เกา ยังมีที่ว่าควรจะห้ามอยู่ เพราะว่าเกาเข้าหนังถลอกฤๅที่คันนั้นเปนเม็ดยอดสำคัญก็ให้โทษมาก ก็ผู้มีบุตรหญิงจะมาขังไว้ไม่ให้มีผัวนั้นจะต้องการอะไร ถ้าผู้มีบันดาศักดิ์จะกักบุตร์หญิงไว้ไม่ให้มีผัวเพราะกลัวจะปนระคนด้วยชาติต่ำช้า เพราะบุตร์เกิดมาเขานับถือขึ้นชื่อตามหมู่บิดา ถ้าชายชาติต่ำช้ามาเปนผัวหญิงบุตร์ผู้ดี มีบุตร์เกิดขึ้น ก็คงจะต้องรู้ ต้องเรียกว่าเปนบุตร์ไพร่ตามตระกูลบิดา จะเชิดชูตามฝ่ายมารดามิได้ ด้วยเหตุนี้ บิดาของหญิงที่มีบันดาศักดิ์จะขังจะกักบุตร์หญิงของตัวไว้ด้วยกลัวจะปะปนระคนด้วยคนต่ำ ๆ ก็ควร เพราะฉนั้น ถ้าบิดาหญิงฤๅมารดาหญิงมีศักดินาสูงตั้งแต่ ๔๐๐ ขึ้นไป ถ้าฝ่ายตระกูลชาย คือ ตัวชาย ฤๅบิดาของชาย ฤๅปู่ตัวปู่ข้างชิด ๆ ของชาย มีบันดาศักดิ์สูงเสมอบิดาหญิง ฤๅสูงกว่าบิดาหญิง ถ้าปู่แลบิดายังมีตัวอยู่ มาเปรียบเทียบตกลงกับบิดาของหญิงก็ดี ถ้ามิตกลง ก็ต้องตัดสินว่าตามแต่ใจหญิงสมัค เพราะฝ่ายชายเปนบุตรผู้มีบันดาศักดิ์ มิใช่ไพร่ ก็ถ้าฝ่ายชายฤๅบิดาแลปู่ของชาย