งานแปล:ไคดัง: เรื่องเล่าขานและการศึกษาเกี่ยวกับสิ่งประหลาด/บทที่ 13
- ซากูระ
วันที่
16 
| ซากูระ วันที่ 16 |
- อูโซะ โนะ โยนะ
- จูโรกุซากูระ
- ซากิ นิ เคริ!
ในวาเกโงริ เขตหนึ่งในมณฑลอิโยะ มีต้นซากูระดึกดำบรรพ์ชื่อเสียงลือลั่นยิ่งนักอยู่ต้นหนึ่ง เรียกว่า จูโรกุซากูระ หรือ "ซากูระวันที่ 16" เพราะว่า ในแต่ละปีพฤกษาต้นนี้จะผลิบานในวันที่ 16 เดือนอ้าย (ตามปฏิทินจันทรคติเก่า) และจะผลิบานแต่ในวันดังกล่าวเท่านั้น ฉะนั้น ช่วงเวลาที่ไม้ต้นนี้ออกดอกจึงเป็นระยะเวลาหนาวจัด ถึงแม้ว่า อุปนิสัยตามธรรมชาติของต้นซากูระก็คือต้องรอให้ถึงฤดูใบไม้ผลิตก่อนจึงจะกล้าผลิบาน แต่เจ้าต้นซากูระวันที่ 16 จะผลิบานด้วยพลังชีวิตซึ่งมิใช่ของมันเอง หรืออย่างน้อยก็มิใช่ของมันมาแต่ดั้งแต่เดิม — มีผีบุรุษตนหนึ่งอยู่ในต้นไม้นั้น
เขาเป็นซามูไรแห่งอิโยะ และไม้ต้นนี้เติบโตอยู่ในสวนของเขา และมันเคยออกดอกตามเวลาปรกติ กล่าวคือ ราว ๆ ปลายมีนาคมหรือต้นเมษายน ครั้งยังเด็กเขาเคยเล่นอยู่ใต้ต้นไม้นี้ และบิดามารดา ปู่ย่าตายาย ไปจนถึงบรรพบุรุษของเขา ก็เคยห้อยโหนตามกิ่งก้านที่มีบุปผาผลิบานของมันมาฤดูแล้วฤดูเล่าตลอดเวลากว่าศตวรรษ มีริ้วกระดาษสีสดใสจารึกบทกลอนยกย่องเอาไว้ ครั้นซามูไรแก่ตัวลงมาก โดยลูกหลานตายจากไปทั้งหมดทั้งสิ้นแล้ว ก็ไม่เหลือสิ่งใดในโลกให้เขารักเว้นแต่เจ้าไม้ต้นนี้อีก แต่ อนิจจา! พฤกษาต้นนั้นเฉาตายลงไปในฤดูร้อนปีหนึ่ง!
บุรุษผู้ชราโศกาจาบัลย์ในต้นไม้นั้นอย่างเหลือประมาณ ดังนั้น เพื่อนบ้านผู้มีจิตเมตตาจึงเสาะหาต้นซากูระที่อ่อนวัยและสวยงามจับใจมาให้เขา และปลูกไว้ในสวนของเขา โดยหวังว่า ทำเช่นนี้แล้วจะช่วยปลอบประโลมเขาได้ และตัวเขาก็ขอบน้ำใจเพื่อนบ้าน ทั้งทำเป็นดีอกดีใจ แต่แท้จริงแล้วหัวใจเขายังปริ่มความรวดร้าว เพราะเขารักต้นไม้ต้นเดิมยิ่งนักจนสิ่งใดก็ไม่อาจปลอบขวัญเขาในเรื่องที่สูญเสียมันไปได้
ที่สุดแล้ว ความคิดอันชุบชูใจก็แล่นมาในหัวเขา เขาจำได้ถึงวิธีการที่อาจกอบกู้ต้นไม้ซึ่งกำลังจะตาย (ตอนนั้นเป็นวันที่ 16 เดือนอ้าย) เขาจึงไปยังสวนตามลำพัง แล้วโค้งคำนับต่อหน้าต้นไม้ที่แห้งเฉาไปแล้วนั้น ก่อนพูดกับมันว่า "บัดนี้ เชิญเจ้าผลิบานอีกสักหน ข้าคนนี้ขอวิงวอน เพราะประเดี๋ยวข้าจะตายแทนเจ้าเอง" (ทั้งนี้ เพราะเชื่อกันว่า คนเราสามารถยกชีวิตของตนให้แก่ผู้อื่น หรือสิ่งมีชีวิตอื่น แม้กระทั่งต้นไม้ ได้จริง ๆ ด้วยความช่วยเหลือจากเทพยดา และดังนั้น การถ่ายโอนชีวิต จึงได้รับการเรียกขานด้วยถ้อยคำว่า มิงาวาริ นิ ทัตสึ "การเข้าเป็นตัวตายตัวแทน") ครั้นแล้ว ภายใต้ต้นไม้นั้น เขาก็ปูผ้าขาวพร้อมเครื่องปูลาดหลายอย่าง ก่อนนั่งลงบนสิ่งปูลาดเหล่านั้น แล้วกระทำฮารากิริตามแบบอย่างของซามูไร แล้วผีของเขาก็เข้าไปในต้นไม้ และบันดาลให้มันผลิบานในชั่วยามเดียวกันนั้นเอง
และทุก ๆ ปี ไม้ต้นนี้ก็ยังผลิบานในวันที่ 16 เดือนอ้าย ในท่ามกลางฤดูเหมันต์