ข้ามไปเนื้อหา

นิทานโบรานคดี/คำนำ (2)

จาก วิกิซอร์ซ
คำนำ
นิทานโบรานคดี

เรื่องต่าง ๆ ที่จะเล่าต่อไปนี้ล้วนเปนเรื่องจิงซึ่งตัวฉันได้รู้เห็นเอง มิไช่คิดประดิถขึ้นไหม่ แต่เปนเรื่องเกร็ดนอกพงสาวดาร จึงเรียกว่า "นิทานโบรานคดี" เหตุที่จะเขียนนิทานเหล่านี้เกิดแต่ลูกที่หยู่ด้วยหยากรู้เรื่องเก่าแก่ก่อนเทอเกิด ถึงเวลานั่งกินอาหารพร้อมกัน มักชวนไห้เล่าไห้ฟังเนือง ๆ ส่วนตัวฉันเองเมื่อตกมาถึงเวลาแก่ชรา ดูก็ชอบเล่าอะไร ๆ ไห้เด็กฟังเหมือนหย่างคนแก่ที่เคยเห็นมาแต่ก่อน แม้ตัวฉันเองเมื่อยังเปนหนุ่ม ก็เคยชอบไต่ถามท่านผู้ไหย่หย่างเดียวกัน ยังจำได้ถึงสมัยเมื่อฉันเปนนายทหานมหาดเล็กประจำหยู่ไนพระบรมมหาราชวัง เวลาค่ำมักชอบไปเฝ้าสมเด็ดเจ้าฟ้ากรมสมเด็ดพระบำราบปรปักส์ที่วังตรงหน้าประตูวิเสสชัยสรี ทูนถามถึงเรื่องโบรานต่าง ๆ ท่านก็โปรดตรัดเล่าไห้ฟังโดยไม่ซงรังเกียด ดูเหมือนจะพอพระหรึทัยไห้ทูนถามด้วยเสียอีก การที่คนแก่ชอบเล่าอะไรไห้เด็กฟังน่าจะเปนธัมดามนุสมาแต่ดึกดำบรรพ แต่โดยมากเล่าแล้วก็แล้วไป ต่อบางทีจึงมีคนเขียนเรื่องที่เล่าลงไว้เปนลายลักสน์อักสร ตัวฉันเอง เดิมก็ไม่ได้คิดว่าจะเขียน แต่ลูกหยิงพูนพิสมัยเทอว่า เรื่องต่าง ๆ ที่ฉันเล่าไห้ฟังล้วนมีแก่นสารเปนคติน่ารู้ ถ้าปล่อยไห้สูญเสีย น่าเสียดาย เทออ้อนวอนขอไห้ฉันเขียนรักสาไว้ไห้เปนประโยชน์แก่ลูกหลานและผู้อื่นต่อไป ฉันจึงได้เริ่มเขียนนิทานโบรานคดีมาตั้งแต่ พ.ส. 2483 แต่ไม่ได้กำหนดว่าจะเขียนเรื่องชนิดได สุดแต่นึกเรื่องอะไรขึ้นได้ เห็นว่าน่าจะเขียน ก็เขียนลงเปนนิทาน นึกเรื่องไดได้ก่อนก็เขียนก่อน เรื่องไดนึกขึ้นได้พายหลังก็เขียนทีหลัง นิทานที่เขียนจึงเปนเรื่องหลายหย่างต่างชนิดระคนปนกัน แต่หวังไจว่า ผู้อ่านจะไม่เสียเวลาเปล่าด้วยอ่านนิทานเหล่านี้.

ลายมือชื่อของกรมพระยาดำรงราชานุภาพ
ปีนัง วันที่ 9 ตุลาคม 2485