ประชุมโคลงโลกนิติ/๐๑๐

จาก วิกิซอร์ซ
แม่แบบผิดพลาด: มีการลบช่องที่ไม่ได้ใช้ออก โปรดเติมกลับเข้าไป (โปรดดูเอกสารกำกับแม่แบบ)
หน้า ๗๖-๗๗

สารบัญโคลง



๑๐.

ยาวชีวํปิ เจ พาโล ปณฺฑิตํ ปยิรุปาสติ
น โส ธมฺมํ วิชานาติ ทพฺพิ สูปรสํ ยถา[ก]
โลกนิติ


ก.   คนพาลยังไป่รู้ ชาญชิด
ไปสู่หาบัณฑิต ค่ำเช้า
แสดงธรรมว่าเนืองนิตย์ ฤๅซาบ ใจนา
คือจวักตักเข้า ห่อนรู้รสแกง
สำนวนเก่า


ข.   ยาวชีพชนโฉดส้อง เสพบัณ ฑิตแฮ
บมิรู้รสธรรม์ หนึ่งน้อย
ทารพีอยู่นานวัน ครัวท่าน ใช้นา
จวักตักช้อยช้อย ห่อนรู้รสแกง
สำนวนเก่า


ค.   พาลเผ่าเฉาโฉดแท้ มาหา
ปราชญ์ส่งสรรพวิชา ช่วยชี้
ไป่ทราบตราบชีวา วายเปล่า
ดุจจ่าจนป่นปี้ ไป่รู้รสแกง
สำนวนเก่า


ง.   คนพาลผู้บาปแท้ ทุรจิต
ไปสู่หาบัณฑิต ค่ำเช้า
ฟังธรรมอยู่เนืองนิตย์ บ่ทราบ ใจนา
คือจวักตักเข้า ห่อนรู้รสแกง
สมเด็จฯ กรมพระยาเดชาดิศร



เชิงอรรถ[แก้ไข]

คาถาหมายเลข ๑๐ ตรงกับใน โลกนีติ ร., พระธรรมบท ร., ธรรมนีติ ร. และ สุตวัฑฒนนีติ ร.

บทอธิบายศัพท์[แก้ไข]

  • จ่า – คือ กระจ่า เป็นภาชนะอย่างหนึ่ง มักทำจากกะลามะพร้าว ใช้สำหรับตักแกง
  • จวัก – เครื่องใช้สำหรับตักข้าวและแกง ทำด้วยกะลามะพร้าว มีด้ามถือ




๙. ยางยลขนสุทธิ์ไซร้ ดูดี ขึ้น ๑๑. คนใดใจฉลาดด้วย ปัญญา