ข้ามไปเนื้อหา

ประชุมโคลงโลกนิติ/๐๑๕

จาก วิกิซอร์ซ
แม่แบบผิดพลาด: มีการลบช่องที่ไม่ได้ใช้ออก โปรดเติมกลับเข้าไป (โปรดดูเอกสารกำกับแม่แบบ)
หน้า ๘๒-๘๓

สารบัญโคลง



๑๕.

ผนฺทนํ จปลํ จิตฺตํ ทุรกฺขํ ทุนฺนิวารยํ
อุชุ˚ กโรติ เมธาวี อุสุกาโรว เตชนํ[ก]
ธรรมบท


ก. ใจหวาดใจฟั่นฟื้น โฉงเฉง
ใจจักสอนใจเอง ยากไซร้
ใจปราชญ์ดัดตามเพลง ดูง่าย นักนา
ดุจช่างปืนดัดไม้ แต่งให้ปืนตรง
สำนวนเก่า


ข. ใจแปรใจว่างพื้น โฉงเฉง
ใจจักสอนใจเอง ยากไซร้
ใจปราชญ์ดัดตามเพลง ใจซื่อ
ดุจช่างปืนดัดไม้ แต่งให้ปืนตรง
สำนวนเก่า


ค. ใจแปรใจฟุ้งซ่าน โฉงเฉง
ใจรักษาใจเอง ยากไซร้
ใจปราชญ์แต่ปางเพรง ใจซื่อ
ดังช่างปืนดัดไม้ แต่งให้ปืนตรง
สำนวนเก่า


ง. ใจชนใจชั่วช้า โฉงเฉง
ใจจักสอนใจเอง ไป่ได้
ใจปราชญ์ดัดตามเพลง พลันง่าย
ดุจช่างปืนดัดไม้ แต่งให้ปืนตรง
สมเด็จฯ กรมพระยาเดชาดิศร



เชิงอรรถ

[แก้ไข]

คาถาหมายเลข ๑๕ ตรงกับใน พระธรรมบท ร.

บทอธิบายศัพท์

[แก้ไข]
  • ฟั่น – มืดมัว ยุ่งเหยิง ปะปน
  • ช่างปืน – ช่างทำคันธนู หน้าไม้ และลูกธนู
  • ปางเพรง – ปางก่อน




๑๔. กบกับบัวเกิดใกล้ กันนา ขึ้น ๑๖. ไม้ค้อมมีลูกน้อม นวยงาม