ประชุมโคลงโลกนิติ/๐๒๗

จาก วิกิซอร์ซ
แม่แบบผิดพลาด: มีการลบช่องที่ไม่ได้ใช้ออก โปรดเติมกลับเข้าไป (โปรดดูเอกสารกำกับแม่แบบ)
หน้า ๙๗-๙๘

สารบัญโคลง



๒๗.

ทุชฺชไนสฺส กร สํสคฺคา สตฺรู ตาปิ น ยุชฺชเต
คฺรหิโต ทหํคาเร สานฺเต ทานยเต กร[ก]
ไม่ปรากฏที่มา


ก.   ทรชนอย่าเคียดแค้น อย่าสนิท
คือศัตรูงูพิษ อย่าใกล้
ถ่านเพลิงมีเพลิงติด ถือถลาก มือนา
ดับถ่านแม้มิไหม้ หยิบต้องมือดำ
สำนวนเก่า


ข.   ทรชนอย่าเคียดแค้น อย่าสนิท
อย่าห่างศัตรูชิด อย่าใกล้
คือจับถ่านเพลิงติด ถือถลาก มือนา
แม้ดับแล้วฤๅไหม้ หม่นต้องมือดำ
สำนวนเก่า


ค.   ทรชน[ข] อย่าเคียดแค้น อย่าสนิท
อย่าห่างศัตรูชิด อย่าใกล้
คือไฟถ่านแรงฤทธิ์ ถือถลาก มือนา
แม้นดับแล้วบ่ไหม้ หม่นต้องมือดำ
สมเด็จฯ กรมพระยาเดชาดิศร



เชิงอรรถ[แก้ไข]

ธรรมนีติ ร. มีคาถาที่มีความหมายใกล้เคียงกับบทนี้ดังนี้

"ทุชฺชเนน หิ สํสคฺโค สตฺตุนาปิ น ยุชฺชติ
ตตฺโตว ฑยฺหตฺยงฺคาโร สนฺโต กาฬายเต กรํ"

ทรชน – สอนอ่าน (ร.ศ. ๑๒๖, ๒๔๖๕, ๒๔๗๕) ใช้ ทุรชน

บทอธิบายศัพท์[แก้ไข]

  • อย่าห่างศัตรูชิด – อย่าห่างศัตรู และก็ไม่ควรใกล้ชิดกับศัตรูให้มากนัก




๒๖. งาสารฤๅห่อนเหี้ยน หดคืน ขึ้น ๒๘. มีมิตรจิตอย่าให้ สนิทนัก