ประชุมโคลงโลกนิติ/๐๒๘

จาก วิกิซอร์ซ
แม่แบบผิดพลาด: มีการลบช่องที่ไม่ได้ใช้ออก โปรดเติมกลับเข้าไป (โปรดดูเอกสารกำกับแม่แบบ)
หน้า ๙๙-๑๐๐

สารบัญโคลง



๒๘.

กุกุเฏ จ อมิตฺตสฺมึ มิตฺตสฺมิมฺปิ น วิสฺสเส
ยถา กปฺปติ ตํ มิตฺรํ สฺรวโทสํ ปกาสิตา[ก]
ไม่ปรากฏที่มา


ก.   มีมิตรจิตอย่าให้ สนิทนัก
อันใช่มิตรอย่ารัก ร่วมไร้
ผิดพ้องหมองใจจัก แสวงโทษ ตนนา
มีเท่าใดรู้ไซร้ ส่อสิ้นทุกอัน
สำนวนเก่า


ข.   รักมิตรอย่าคบสนิท ทั้งตน
อันใช่มิตรอย่ายล กล่าวใกล้
รักแล้วบ่เห็นผล เป็นโทษ คุณนา
โทษเท่าใดเห็นไซร้ ส่อสิ้นทุกอัน
สำนวนเก่า


ค.   มิตรพาลอย่าคบให้ สนิทนัก
พาลใช่มิตรอย่ามัก กล่าวใกล้
ครั้นคราวเคียดคุมชัก เอาโทษ ใส่นา
รู้เหตุสิ่งใดไซร้ ส่อสิ้นกลางสนาม
สมเด็จฯ กรมพระยาเดชาดิศร



เชิงอรรถ[แก้ไข]

โลกนีติ ร. และ ธรรมนีติ ร. มีคาถาตรงกันและมีความหมายใกล้เคียงกับบทนี้ดังนี้

"น วิสฺสาเส อมิตตสฺส มิตฺตญฺจาปิ น วิสฺสเส
กทาจิ กุปฺปิเต มิตฺเต สพฺพโทสปกาสโก"

บทอธิบายศัพท์[แก้ไข]

  • ส่อสิ้น – ฟ้องหมด เปิดเผยให้ผู้อื่นรู้จนหมด
  • กลางสนาม – ในที่ชุมชน กลางชุมชน




๒๗. ทรชนอย่าเคียดแค้น อย่าสนิท ขึ้น ๒๙. หมาใดตัวร้ายขบ บาทา