พูด ณ ที่นี้ เพราะท่านที่ได้รับแจกหนังสือและกำลังอ่านเรื่องนี้ก็จะได้พบคำอธิบายของท่านจากปลายปากกาของคุณพระเจนดุริยางค์เอง ซึ่งย่อมจะดีกว่าคำของคนที่ได้รับฟังจากปากของท่านมานานแล้ว เพราะคนอื่นไหนจะสามารถจำได้ทุกถ้อยคำเหมือนกับตัวท่านเองได้เขียนลงเป็นลายลักษณ์อักษรด้วยมือของท่านเองเล่า?
เมื่อครั้งข้าพเจ้าเป็นเด็กนักเรียนอยู่ ซึ่งอย่างน้อยก็เป็นเวลากว่าห้าสิบปีมาแล้ว เมื่อกำลังเรียนหนังสือชั้นประถมที่โรงเรียนอนุสารสุนทรที่เชียงใหม่ พวกนักเรียนก็ได้รับการฝึกหัดร้องเพลงสรรเสริญพระบารมีตามเนื้อเพลงซึ่งสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระนริศรานุวัดติวงศ์ได้ทรงนิพนธ์ไว้ ดังเนื้อต่อไปนี้.-
ข้าวรพุทธเจ้า | เหล่าดรุณกุมารา | โอนศิระวันทา | ||
วรบทบงส์ | ซร้องศรัพท์ถวายชัย | ในนฤปทรง | ||
พระยศยิ่งยง | เย็นศิระเพราะพระบริบาล | ชนนิกายะศุขสานต์ | ||
ขอบันดาล | ธ ประสงค์ใด | จงสิทธิ์ดัง | ||
หวังวรหฤทัย | ดุจถวายชัย | ฉะนี้ |
การที่เราร้องตามทำนองข้างบนนั้น ก็เพราะเหตุว่า พวกเราเป็นเด็กผู้ชาย ส่วนพวกนักเรียนผู้หญิงเล่าของเขาก็ร้องเฉียงออกไปอีกแบบหนึ่งว่า
“ข้าวรพุทธเจ้า เหล่าดรุณกุมารี โอนศิระชุลี วรบทบงส์” และพอถึงตอนนี้แล้ว ต่อไปก็ร้องเข้ากัน โดยใช้ถ้อยคำอย่างเดียวกัน มีแต่ว่า พอถึงตอนนั้นนั้น พอลงด้วยคำว่า “ฉะนี้” ทุกคนก็ทำเสียง