หน้า:เรื่องเบ็ดเตล็ด ๓ เรื่อง - ดำรง - ๒๔๗๐.pdf/41

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๓๙

วัง เจ้าจอมมารดาสีรัชกาลที่ ๒ ก็เรียกกันว่า เจ้าคุณพี่ แต่ท้าวนางที่เรียกกันว่า เจ้าคุณ ได้ยินแต่เรียกท้าวศรีสัจจา มิ นี้คนเดียว เห็นจะเปนเพราะได้ว่าราชการต่างพระเนตรพระกรรณสิทธิ์ขาดเมื่อในรัชกาลที่ ๒ มีเกียรติคุณยิ่งกว่าท้าวนางคนอื่น ๆ พวกชาววังยำเกรงมาก จึงเรียกกันว่า เจ้าคุณ เจ้าคุณที่กล่าวมาทั้งปวงนี้ เข้าใจว่า มิได้ทรงตั้ง เปนแต่คนทั้งหลายเรียก เมื่อสังเกตดูสมัยของตัวบุคคลที่กล่าวมา เห็นจะเรียกกันหนาหูเมื่อในรัชกาลที่ ๒ จึงทรงเรียกตามในพระราชนิพนธ์ เปนคำพูดของพวกนางชาววังในบทร้องเพลงช้า อ้างถึงเจ้าคุณประตูดินว่า "จะไปเรียนเจ้าคุณประตูดิน" ดังนี้

มีความกล่าวกันอีกอย่างหนึ่งว่า เมื่อในรัชกาลที่ ๑ พวกชาววังเรียกสมเด็จพระอมรินทราบรมราชินีว่า เจ้าคุณประตูดิน ข้อนี้ ข้าพเจ้าไม่พบหลักฐาน และไม่เชื่อว่าจริง เพราะสมเด็จพระอมรินทรได้เปนท่านผู้หญิงมาแล้วแต่ก่อนเสวยราชย์ เมื่อประดิษฐานพระราช