หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๒๒๐
| ดังกล่าวมาแล้ว กรรมการจะออกความเห็นอย่างใด ก็ไม่พึงต้องกลัวเกรงว่า จะทรงถือเปนการคิดล้างพระราชอำนาจฤๅล่วงเกินอย่างหนึ่งอย่างใดเลย ขอให้กรรมการทั้งหลายแสดงความเห็นที่เปนประโยชน์แก่การบ้านเมือง ถ้าแม้ว่าจะเกินเลยไปบ้าง ก็เชื่อแน่ว่า จักไม่ทรงถือโทษ เพราะฉนั้น ทุกคนพึงถวายความเห็นเต็มตามใจรัก ความเห็นส่วนมากอย่างไร ก็จักได้นำความกราบบังคมทูลพร้อมกันกับความเห็นส่วนน้อย. | |
| ในขณะนี้ มีองคมนตรีอยู่ ๒๒๗ คน ถ้าจะประชุมทั้งมวล ก็ unwieldy เกินไป และถ้าไม่เปนการดูถูกแล้ว เราคงเห็นว่า บางคนไม่เหมาะ (fit) สำหรับการนี้ จะคัดถอนอย่างไรนั้น มีอยู่ ๒ อย่าง (๑) เลิกเสียทั้งหมดแล้วตั้งใหม่ ซึ่งเปนการชอกช้ำ (๒) เลือกในหมู่นี้ขึ้นเปนสภากรรมการ นอกนั้นให้เปนกิติมศักดิ์ สภากรรมการมีเวลาทำงาน terms of office เท่านั้น ๆ ปีตามแต่จะตกลงกัน | |
| อำนาจของสภาจักพูดราชการได้เท่าไร – จะให้เปน consultative ฤๅ advisory ฤๅ legislative body ได้เห็นกันว่า เมื่อเปน legislative body แล้วขัดข้อง เพราะว่า เวลานี้ การทำกฎหมายซึ่งเปน administrative act ก็มี และการทำประมวลกฎหมาย (Code) นั้นจะต้องจัดทำตามหนังสือสัญญาทางพระราชไมตรี ถ้าเอา poli⟨ti⟩cal consideration มาว่ากันณที่นี้ ความสำเร็จจะชักช้าไปอีก ถ้าประมวลกฎหมายแล้วเมื่อไร จะให้สภาเปน legislative body ก็ค่อยยังชั่ว แต่ถ้าเปนเรื่องที่สมควรสำเหนียกความพอใจของคนส่วนมาก จะนำปรึกษาในประชุมองคมนตรีโดยถือว่าคล้ายกับเปนผู้แทนของคนทั่วไป ก็อาจเปนการอันดีได้ เช่น ในเรื่องหลักการกฎหมายผัวเมีย เปนต้น ถ้าจะให้เปน consultative body ก็ต้องปรึกษาเฉภาะเรื่องที่พระราชทานออกมา. | |
| ได้ทรงปรึกษาพระยาจินดาภิรมย์ ๆ ได้ลองร่างขึ้นเปนรูปพระราชบัญญัติใหม่ ซึ่งเห็นว่า ร่างนี้ควรเอาเปนมูลฐานสำหรับปรึกษากันได้แต่บัดนี้. |
/หม่อมเจ้า
