ไม่ว่าในกรณีใด (ซึ่งไม่ต้องลองคำนวณให้แน่นอนเกินไปก็ได้) ก็ย่อมเหมาะย่อมควรในทุกสถานแล้ว ถ้าจะถือเอาว่า ในปี 1915 การปกครองระบอบรัฐธรรมนูญในญี่ปุ่นสมัยใหม่ได้ล่วงมาแล้ว 25 ปี ฉะนั้น นี่จึงเป็นเวลาสมควรที่จะ "มองกลับไป" ยัง 25 ปีที่แล้ว เพื่อพยายามจำลองภาพความก้าวหน้าของลัทธิรัฐธรรมนูญนิยมในญี่ปุ่น และบ่งบอกสถานะของลัทธินั้นในกาลปัจจุบัน เพื่อการนี้ จึงตั้งชื่อเรื่องว่า "ระบอบจักรพรรดิตามรัฐธรรมนูญ" และขอบอกเล่าให้ฟังว่า เดิมทีมีแนวโน้มอยู่หน่อยหนึ่งที่จะใช้ชื่อเรื่องว่า "ลัทธิรัฐธรรมนูญนิยมแบบจักรวรรดิ" แต่ตามลำดับเวลาแล้ว ระบอบจักรพรรดินั้นมาก่อน และตามทฤษฎีกับทั้งในทางปฏิบัติแล้ว ก็ยังเป็นสิ่งที่อยู่ก่อนสิ่งใดอยู่ดี แล้วจึงมีการแก้ไขเปลี่ยนแปลงดังที่รัฐธรรมนูญนำพาเข้ามา ฉะนั้น จะมองจากมุมใดก็ดูสมควรยิ่งกว่าถ้าจะให้ "รัฐธรรมนูญ" กลายเป็นคุณศัพท์ขยาย "ระบอบจักรพรรดิ"
ผู้อ่านที่เป็นชาวอเมริกันต้องระลึกถึงข้อเท็จจริงเรื่องนี้ไว้ในใจด้วย โดยต้องไม่หวังว่า ในระบบการเมืองญี่ปุ่นนั้น จะได้พบได้เจอ
- ↑ ตัวเต็มของเอกสารเหล่านี้พิมพ์ไว้ในภาคผนวกหนังสือนี้ เว้นแต่กฎหมายราชวงศ์ซึ่งลงไว้เพียงบางส่วน
