แรงงานก็เช่นกัน ตราบที่แสดงออกอยู่ในมูลค่า ไม่เหลือโฉมเดิมของผู้ซึ่งบังเกิดเกล้าให้แก่มูลค่าใช้สอยอีกแล้ว ผมเป็นคนแรกที่สืบพบอย่างวิพากษ์ถึงธรรมชาติที่กำกวมของแรงงานข้างในสินค้า[1] เนื่องด้วยประเด็นนี้เป็นแกนหมุนของความเข้าใจในเศรษฐศาสตร์การเมือง ต่อไปนี้จะอธิบายให้ละเอียดขึ้น
ให้เราเอาสินค้าสองอย่าง เช่นเสื้อคลุมตัวหนึ่งกับผ้าลินิน 10 หลา สมมุติอย่างแรกมีมูลค่าสองเท่าของอย่างหลัง เพื่อว่าถ้าผ้าลินิน 10 หลา แล้วเสื้อคลุม
เสื้อคลุมเป็นมูลค่าใช้สอยซึ่งสนองความต้องการแบบหนึ่ง ต้องใช้กิจกรรมการผลิตชนิดที่จำเพาะแบบหนึ่งสร้างขึ้นมา กำหนดจากเป้าหมาย วิธีทำ วัตถุ ปัจจัย และผลลัพธ์ แรงงานที่แสดงว่าตนมีประโยชน์จากมูลค่าใช้สอยของผลผลิต หรือจากการที่ผลผลิตเป็นมูลค่าใช้สอย เราเรียกสั้น ๆ ว่าแรงงานที่มีประโยชน์ จากมุมมองนี้ เราจะพิจารณาโดยคำนึงถึงผลอันเป็นประโยชน์เสมอ
เสื้อคลุมกับผ้าลินินเป็นมูลค่าใช้สอยที่แตกต่างกันเชิงคุณภาพ แรงงานซึ่งเป็นตัวสื่อให้ทั้งสองดำรงอยู่ก็พลอยแตกต่างกันเชิงคุณภาพ —— การตัดเย็บกับการถักทอ หากมูลค่าใช้สอยไม่แตกต่างกันเชิงคุณภาพ และฉะนั้นไม่ใช่ผลผลิตของแรงงานอันมีประโยชน์ที่แตกต่างกันเชิงคุณภาพ ก็ไม่สามารถเผชิญหน้ากันในฐานะสินค้าได้เลย เราไม่แลกเปลี่ยนเสื้อคลุมกับเสื้อคลุม เราไม่แลกเปลี่ยนมูลค่าใช้สอยอย่างเดียวกันกับมูลค่าใช้สอยอย่างเดียวกัน
ในบรรดามูลค่าใช้สอยหรือกายสินค้าสุดแสนจะหลากหลายทั้งปวง ปรากฏบรรดาชนิด สกุล วงศ์ ชนิดยิบย่อยของแรงงานนานาเนกประโยชน์ในทำนองเดียวกัน —— การแบ่งงานทางสังคม อันเป็นเงื่อนไขจำเป็นของการผลิตสินค้า ทว่าการผลิตสินค้าไม่ใช่เงื่อนไขจำเป็นของการแบ่งงานทางสังคม ในชุมชนอินเดียโบราณมีการแบ่งงานทางสังคม แต่ผลผลิตไม่กลายเป็นสินค้า หรืออย่างใกล้ตัวกว่า ในโรงงานทุกแห่งแบ่งงานกันอย่างเป็นระบบ แต่ไม่ได้แบ่งผ่านการแลกเปลี่ยนผลผลิตของคนงานแต่ละคน ผลผลิตของแรงงานเอกชนที่เป็นอิสระและไม่พึ่งพากันเท่านั้นที่จะเผชิญกันเป็นสินค้า
- ↑ เล่มเดิม หน้า 12, 13 และทุกแห่ง.
