งานแปล:แรงงานรับจ้างและทุน/บทที่ 8

by คาร์ล มาคส์

บท VIII

 

ผลประโยชน์ของทุนและแรงงานรับจ้างอยู่ตรงข้ามกันอย่างสิ้นเชิง——ผลของการเติบโตของทุนการผลิตต่อค่าจ้าง

เราจึงเห็นว่า ต่อให้เราจำกัดตัวเองไว้ในความสัมพันธ์ระหว่างทุนกับแรงงานรับจ้าง ผลประโยชน์ของทุนและผลประโยชน์ของแรงงานรับจ้างนั้นอยู่ตรงข้ามกันอย่างสิ้นเชิง

การเติบโตของทุนอย่างรวดเร็วมีความหมายเดียวกับการเติบโตของกำไรอย่างรวดเร็ว กำไรเติบโตอย่างรวดเร็วได้เมื่อราคาของแรงงาน——ค่าจ้างสัมพัทธ์——ลดลงด้วยความรวดเร็วพอ ๆ กันเท่านั้น ค่าจ้างสัมพัทธ์อาจลดลง แม้ค่าจ้างจริงพร้อมทั้งค่าจ้างตัวเงิน มูลค่าเงินตราของแรงงาน จะเพิ่มขึ้น ตราบที่ค่าจ้างจริงไม่ได้เพิ่มขึ้นในสัดส่วนเดียวกันกับกำไร อาทิเช่น หากในปีธุรกิจงามค่าจ้างขึ้นร้อยละห้า ส่วนกำไรขึ้นร้อยละสามสิบ สัดส่วน ค่าจ้างสัมพัทธ์ไม่ได้เพิ่มขึ้นแต่ลดลง

ดังนั้นหากรายได้ของคนงานเพิ่มขึ้นไปพร้อมกับการเติบโตอย่างรวดเร็วของทุน ในขณะเดียวกันก็เกิดช่องว่างทางสังคมที่ขยายใหญ่และแบ่งแยกคนงานจากนายทุน การเพิ่มพูนอำนาจของทุนเหนือแรงงาน แรงงานที่พึ่งพาทุนยิ่งกว่าเดิม

การกล่าวว่า “คนทำงานถือผลประโยชน์ในการเติบโตอย่างรวดเร็วของทุน” หมายความว่าอย่างนี้เท่านั้น: ว่ายิ่งคนทำงานเพิ่มพูนความมั่งคั่งของนายทุนได้รวดเร็วเท่าใด เศษขนมปังที่กระเด็นมาถึงเขาจะชิ้นใหญ่ขึ้น คนงานจะยิ่งเกิดมามากขึ้น มวลมหาทาสผู้พึ่งพิงทุนก็จะยิ่งขยายตัว

เราจึงเห็นว่าแม้ในสถานการณ์ที่ยินดีที่สุดสำหรับชนชั้นแรงงาน คือการเติบโตอย่างรวดเร็วที่สุดของทุน ไม่ว่าชีวิตวัตถุสภาพของคนงานจะพัฒนาขึ้นเท่าใด ก็ไม่ได้กวาดล้างความเป็นปรปักษ์ระหว่างผลประโยชน์ของเขากับผลประโยชน์ของนายทุน กำไรและค่าจ้างเป็นดังเดิม เป็นสัดส่วนผกผัน

ถ้าทุนเติบโตเร็ว ค่าจ้างอาจเพิ่ม แต่กำไรของทุนจะเพิ่มเร็วกว่าอย่างไม่ได้สัดส่วน สถานภาพทางวัตถุของคนงานดีขึ้น แต่แลกด้วยสถานภาพทางสังคมของเขา ช่องว่างทางสังคมที่แยกเขาจากนายทุนแบะอ้า

สุดท้าย การกล่าวว่า “สภาวะที่ยินดีที่สุดสำหรับแรงงานรับจ้างคือการเติบโตอย่างรวดเร็วที่สุดของทุนการผลิต” คืออย่างเดียวกับว่า: ยิ่งชนชั้นแรงงานทวีคูณและเสริมอำนาจอันเป็นปรปักษ์ต่อตน——ความมั่งคั่งของอีกพวกซึ่งปกครองชนชั้นนั้น—— ยิ่งรวดเร็วเท่าใด สภาวะที่มันให้ตรากตรำทับทวีความมั่งคั่งกระฎุมพีและเสริมอำนาจทุนจะยิ่งน่ายินดี จึงอิ่มเอมพร้อมใจหลอมโซ่ทองคำล่ามตนให้ชนชั้นกระฎุมพีใช้ลากจูง

การเติบโตของทุนการผลิตและการขึ้นค่าจ้าง พวกนี้หลอมรวมกันแยกไม่ได้เพียงนั้นอย่างที่นักเศรษฐศาสตร์กระฎุมพีกล่าวยันเชียวหรือ? เราอย่าไปเชื่อคำพูดเขาง่าย ๆ เรามิบังอาจเชื่อแม้นจะว่ายิ่งทุนอิ่มหนำแล้วจะยิ่งปรนเปรอบ่าวทาส ชนชั้นกระฎุมพีเขารู้มากเกิน เขาทำบัญชีไว้ละเอียดเกินกว่าจะไปมีอคติแบบเดียวกับพวกเจ้าศักดินาที่ชอบโอ้อวดความโอ่อ่าของข้าทาสบริวาร เงื่อนไขต่อการมีอยู่ของชนชั้นกระฎุมพีบังคับให้ต้องทำบัญชีอย่างรอบคอบ เราจึงต้องพิจารณาคำถามดังต่อไปนี้อย่างละเอียด:——

การเติบโตของทุนการผลิตส่งผลต่อค่าจ้างในรูปแบบใด?

หากโดยรวมแล้ว ทุนการผลิตของสังคมกระฎุมพีเติบโต จะเกิดการสะสมแรงงานในหลากหลายด้าน ทุนปัจเจกเพิ่มทั้งในแง่จำนวนและขนาด การทวีคูณทุนปัจเจกเพิ่มการแข่งขันระหว่างนายทุน การเพิ่มขนาดของทุนปัจเจกมอบปัจจัยให้บัญชากองทัพของคนงานที่ทรงพลังยิ่งขึ้นด้วยยุทโธปกรณ์ทำสงครามอันมหึมายิ่งกว่าบนสมรภูมิอุตสาหกรรม

นายทุนผู้หนึ่งสามารถขับผู้อื่นออกจากสนามรบและชิงทุนไปได้เพียงด้วยการขายให้ถูกกว่า เพื่อขายให้ถูกกว่าโดยไม่ทำลายตัวเอง เขาต้องผลิตให้ถูกกว่า คือเพิ่มพลังการผลิตของแรงงานให้มากเท่าที่จะทำได้ แต่พลังการผลิตของแรงงานนั้นเพิ่มขึ้นเหนือสิ่งอื่นใดด้วยการแบ่งงานในระดับที่สูงขึ้น และด้วยการพัฒนาเครื่องจักรกลอย่างต่อเนื่องแล้วนำมาใช้โดยทั่วไป ยิ่งทัพคนงานที่งานแบ่งยิบย่อยมีขนาดใหญ่เท่าใด ยิ่งเครื่องจักรกลนำมาใช้ในระดับใหญ่เท่าใด ยิ่งสัดส่วนของต้นทุนการผลิตลดลงเท่าใด แรงงานยิ่งออกดอกออกผล เช่นนั้นเอง ท่ามกลางเหล่านายทุน การชิงดีชิงเด่นโดยถ้วนหน้าก็บังเกิด เพื่อที่จะเพิ่มการแบ่งงานและเครื่องจักรกล เพื่อที่จะแสวงหาเอาจากมันในระดับที่สูงที่สุดเท่าที่จะสามารถ บัดนี้ เมื่อนายทุนค้นพบหนทางผลิตผลผลิตหรือสินค้าได้ปริมาณมากกว่าคู่แข่งด้วยแรงงานเท่าเดิม (ไม่ว่าแรงงานโดยตรงหรือสะสม) ด้วยการแบ่งงานมากขึ้น ด้วยการพัฒนาและใช้เครื่องจักรใหม่ ๆ ด้วยการใช้ประโยชน์จากพลังของธรรมชาติอย่างได้เปรียบกว่าในระดับที่สูงขึ้น——เมื่อเขาสามารถผลิตผ้าลินินหนึ่งหลาในเวลาแรงงานเดียวกับที่คู่แข่งสามารถทอได้ครึ่งหลาเป็นต้น——นายทุนผู้นี้จะทำตัวอย่างไร?

เขาอาจขายผ้าลินินครึ่งหลาที่ราคาตลาดเดิมก็ได้ แต่จะไม่สามารถขับคู่แข่งออกจากสนามและขยายตลาดของตนได้ ความต้องการตลาดของเขาทว่าเพิ่มขึ้นมาในระดับเดียวกับที่พลังการผลิตของเขาขยายตัว จริงอยู่ที่ปัจจัยการผลิตอันทรงพลังและแพงกว่าเดิมที่เขาให้กำเนิดได้เปิดทางให้เขาขายสินค้าได้ถูกลง แต่ในขณะเดียวกันก็บีบให้เขาต้องขายสินค้ามากขึ้นและควบคุมตลาดที่ใหญ่ขึ้นสำหรับสินค้าของเขา ด้วยเหตุนี้ นายทุนผู้นี้จะขายผ้าลินินครึ่งหลาถูกกว่าคู่แข่ง

แต่นายทุนเขาจะไม่ขายผ้าลินินทั้งหลาเหลือถูกเท่าคู่แข่งขายครึ่งหลา แม้ว่าทั้งหลานั้นมีต้นทุนการผลิตไม่น้อยไปกว่าครึ่งหลาของอีกเจ้า ไม่เช่นนั้นก็ไม่ได้กำไรพิเศษ และจะแลกกลับมาได้เพียงต้นทุนการผลิต เขาอาจมีรายได้สูงขึ้นจากการเดินเครื่องทุนที่ใหญ่ขึ้น แต่ไม่ได้จากการทำกำไรกับทุนมากไปกว่าเจ้าอื่น อนึ่ง เขาจะบรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้หากตั้งราคาต่ำกว่าคู่แข่งเพียงเศษเสี้ยวหนึ่ง เขาสามารถขับไล่แล้วฉวยเอาส่วนแบ่งตลาดมาได้เป็นอย่างน้อย ด้วยการขายตัดราคา

สุดท้าย ระลึกว่าราคาปัจจุบันอยู่เหนือหรือใต้ต้นทุนการผลิตเสมอ ขึ้นอยู่กับว่าขายสินค้าในช่วงที่อุตสาหกรรมนั้นเป็นใจหรือไม่เป็นใจ ขึ้นอยู่กับราคาตลาดของผ้าลินินหลานั้นว่าอยู่เหนือหรือใต้ต้นทุนการผลิตเดิม นายทุนผู้นำปัจจัยการผลิตใหม่ซึ่งออกผลดีกว่ามาใช้ก็จะปรับเปลี่ยนอัตราร้อยละที่ขายอยู่เหนือต้นทุนการผลิตจริงตาม

ทว่าอภิสิทธิ์ของนายทุนคนนี้อยู่ไม่นาน นายทุนคู่แข่งเจ้าอื่นเอาเครื่องจักรเดียวกันมาใช้ แบ่งงานแบบเดียวกัน และนำมาปฏิบัติในระดับเดียวกันหรือสูงกว่าก็ดี สุดท้ายก็จะนำมาใช้โดยถ้วนหน้าจนราคาของผ้าลินินไม่เพียงลดต่ำลงกว่าราคาเก่า แต่ยังต่ำกว่าต้นทุนการผลิตใหม่ของมันเสียด้วยซ้ำ

นายทุนก็จะพบ ในความสัมพันธ์ระหว่างกัน ว่ากำลังตกอยู่ในสถานการณ์เดิมก่อนนำปัจจัยการผลิตใหม่มาใช้ และหากปัจจัยเหล่านี้ได้เปิดทางให้เสนอขายผลผลิตได้สองเท่าที่ราคาเก่า ตอนนี้ก็บังคับให้ต้องจัดเตรียมผลผลิตสองเท่าแลกกับราคาต่ำกว่าเก่าเสียอีก เมื่อมาถึงจุดใหม่นี้ ต้นทุนการผลิตอันใหม่ ยุทธการแย่งชิงความเหนือในตลาดจำเริ่มขึ้นใหม่อีกครั้ง ยิ่งแบ่งงานมากขึ้น ยิ่งเครื่องจักรเยอะขึ้น ยิ่งส่งผลให้แสวงหาเอาจากการแบ่งงานและเครื่องจักรกลในระดับที่สูงขึ้น แล้วการแข่งขันจะนำมาซึ่งปฏิกิริยาต่อผลลัพธ์นี้อย่างเคย